این فایل حاوی مطالعه اصول تهیه یک طرح کسب و کار می باشد که به صورت فرمت PowerPoint در 38 اسلاید قابل ویرایش در اختیار شما عزیزان قرار گرفته است، در صورت تمایل می توانید این محصول را از فروشگاه خریداری و دانلود نمایید

فهرست
علت های تهیه یک طرح کسب و کار
تعریف طرح کسب و کار
چار چوب یک طرح کسب و کار
نتایج ابزاری یک طرح کسب و کار
گیرندگان و مطالعه کنندگان طرح کسب و کار
چهار عامل مهم برای یک کسب و کار جدید

فایل پاورپوینت با موضوع مفاهیم بهره وری در 21 اسلایذ قابل ویرایش

تعاریف بهره وری:

سازمان اقتصادی اروپا : حاصل کسری است که از تقسیم مقدار یا ارزش محصول/خدمت به مقدار یا ارزش یکی از عوامل تولیدبه دست آید.

سازمان بین المللی کار: عبارتست از نسبت ستانده به یکی از عوامل تولید (زمین ، سرمایه نیروی کار و مدیریت)

 

آژانس بهره وری اروپا : یک نوع طرز تفکر و دیدگاهی است به این پایه که هر فرد می تواند کارها و وظایفش را هر روز بهتر از قبل انجام دهد .

 

مرکز بهره وری ژاپن : حداکثر استفاده از منابع فیزیکی ، نیروی انسانی و سایر عوامل به روشهای علمی به گونه ای که بهبود بهره وری به کاهش هزینه های تولید ، گسترش بازارها ، افزایش اشتغال و بالا رفتن سطح زندگی همه آحاد ملت منجر گردد .

 

تعریف بهره وری از دیدگاههای سیستمی : نسبت بین مجموعه خروجیهای یک سیستم به ورودیهای آن .

فهرست مطالب:

1 تعاریف بهره وری

2 فرمول بهره وری

3 سطوح بهره وری

4 عوامل موثر در بهره وری

5 مراحل اجرای سیستم بهره وری در یک نگاه

6 راهکارهای ارتقاء بهره وری

واحد های نیروگاه گازی از نوع GE MS500125MW Frame 5 ساخت کشور آمریکا می باشند که هر واحد آن از اجزاء کمپرسور ، اتاق احتراق ، قطعات انتقال ، توربین ، اگزوز، گیربکس و ژنراتور تشکیل می گردند

 

فهرست مطالب

عنوان صفحه

فصل اول – مقدمه ای بر توربین هایGE,MS5001-25MW-Frame5

1-1مقدمه.......................................

فصل دوم- مقدمه ای برخوردگی داغ

...............................................

2-1 خوردگی داغ......................................

2-2 واکنشهای مربوط به تشکیل مواد خورنده در فرایندهای احتراق

2-2-1 گوگرد....................................

2-2-2 سدیم.....................................

2-2-3 وانادیوم.................................

2-3 تشکیل رسوب......................................

2-4 تأثیر ناخالصیها بر خوردگی داغ...................

2-4-1 اثر ترکیبات وانادیوم.....................

2-4-2 اثر سولفات سدیم..........................

2-4-3 اثر کلرید................................

2-4-4 اثر گوگرد................................

2-5 روشهای مطالعه خوردگی داغ........................

2-5-1 روش مشعلی(Burner Rig Test) ...................

2-5-2 روش کوره ای (Furnace Test) ...................

2-5-3 روش بوته ای(Crucible Test) ...................

2-5-4 روشهای جدید در بررسی آلیاژهای مقاوم به خوردگی داغ

2-6 مکانیزم های خوردگی داغ..........................

2-6-1 مرحل? شروع خوردگی داغ....................

2-6-2 مراحل پیشرفت خوردگی داغ..................

2-6-2-1 روشهای انحلال نمکی(Fluxing) ................

2-6-2-2 خوردگی ناشی از جزء رسوب................

2-7 خوردگی نیکل تحت اثر یون سولفات

(Sulphate- Induced Corrosin of Nickel) ..........................

2-7-1 خوردگی نیکل ناشی از سولفات در اتمسفرهای اکسیژن حاویSO₃

2-7-2 خوردگی نیکل ناشی از سولفات ..............

2-8 خوردگی آلیاژهای پایه نیکل و کبالت ناشی از سولفات در حضور اکسیژن حاوی SO₃ ............................................

2-8-1-1 خوردگی آلیاژهای نیکل – کرم ناشی از یون سولفات در محیط اکسیژن حاویSO₃ ........................................

2-8-1-2 خوردگی آلیاژ "Co-Cr" در مقایسه با آلیاژ "Ni-Cr" در محیط یون سولفات در محیط اکسیژن حاوی SO₃ .................

2-8-1-3 خوردگی آلیاژهای(M=Ni,Cr,..)M-Al در محیط سولفات در حضور

2-8-2 فلاکسینگ Al₂ O₃ Cr₂ O₃ ......................

2-8-3 تأثیرات MoO₃,WO₃ ........................

2-8-3 تأثیرات مخلوط سولفات.....................

2-9 خوردگی داغ ناشی از وانادات......................

2-9-1 مثالهای از مطالعات ترموگراویمتریک .......

2-9-2 روش مشعلی................................

2-9-3 خوردگی داغ ناشی از مخلوط سولفاتها و وانادتها

2-9-4 کنترل ناشی از سولفات و وانادات...........

2-10 خوردگی ناشی از نمکهای دیگر ....................

2-10-1 تأثیر کلرید.............................

3-1 پوششهای محافظ در برابر خوردگی داغ...............

3-2 تاریخچه بکارگیری پوشش های محافظ............

3-2-1 پوشش های نفوذی...........................

3-2-2 پوششهای آلومینیدی ساده...................

3-2-3 پوششهای آلومینیدی اصلاح شده...............

3-3 تخریب پوششهای نفوذی........................

3-3-1 تخریب پوششهای آلومینیدی ساده.............

3-3-2 تخریب پوششهای آلومینیدی اصلاح شده.........

4-1 مقدمه ای بر اکسیداسیون و سولفیداسیون ...........

4-2 محیطهای حاوی واکنشگرهای مخلوط...................

4-3 تأثیر مراحل آغازین فرآیند اکسیداسیون بر روند کلی

4-4 تشکیل لایه اکسید روی آلیاژهای دوتایی ............

4-4-1 اکسیداسیون انتخابی یک عامل آلیاژی .......

4-4-2 تشکیل همزمان اکسیدهای عامل آلیاژی در پوسته بیرونی

4-4-2-1 محلولهای جامد اکسید ...................

2-4-2-2 تشکیل متقابل اکسیدهای غیر محلول........

4-4-3 رفتار اکسیداسیون آلیاژهای حاوی کرم، نیکل و کبالت

4-4-3-1 فرایند اکسیداسیون آلیاژهایCo-Cr ........

4-4-3-2 فرایند اکسیداسیون آلیاژهای Ni-Cr .......

4-4-3-3 فرایند اکسیداسیون آلیاژهای Fe-Cr .......

4-5 مکانیزم اکسیداسیون آلیاژهای چند جزئی............

4-6 تأثیر بخار آب بر رفتار اکسیداسیون...............

4-7 واکنشهای سولفیداسیون ...........................

4-7-1 سولفید آلیاژهای دوتاییNi-Cr ,Co-Cr ,Fe-Cr ....

4-7-1-1 مکانیزم سولفیداسیون آلیاژهای Co –Cr ....

4-7-1-2 مکانیزم سولفیداسیون آلیاژهای Ni-Cr ,Fe-Cr

4-7-1-3 تأثیر عنصر اضافی آلومینیوم بصورت عنصر سوم آلیاژی

4-7-1-3 تأثیر سولفیداسیون مقدماتی روی رفتار اسیداسیون بعدی

4-8 روند سولفیداسیون دمای بالای فلزات در SO₂+O₂+SO₂ ..

4-8-1 دیاگرام های پایداری فاز اکسیژن – گوگرد ..

4-8-2 خوردگی نیکل در SO₂.......................

4-8-2-1 مکانیزم واکنش در دماهای 500 و 600 درجه سانتی گراد

4-8-2-2 مکانیزم واکنش در بالای دمای 600 درجه سانتیگراد

4-8-2-3 وابستگی واکنش سیستم Ni-SO₂ به دما ......

4-8-3 خوردگی نیکل در SO₃+SO₂+O₂ ................

4-8-4 خوردگی کبالت در SO₂+O₂+SO₂ ...............

4-8-5 خوردگی آهن در SO₂+O₂+SO₂ .................

4-8-6 خوردگی منگنز در SO₂ ......................

4-8-7 خوردگی کرم در SO₂ ........................

4-8-8 تأثیرات پوسته های اکسید های تشکیل شده اولیه بر رفتار بعدی قطعه در اتمسفر گازهای محتوی سولفور .................

4-8-8-1-نفوذ سولفور از میان پوسته های آلومینا(Al₂ O₃) و کرمیا (Cr₂O₃) ...............................................

4-8-9 مثالهایی از رفتار خوردگی درجه حرارت بالای آلیاژهای نیکل در محیط های حاویSO₂+O₂ , SO₂ .............................

4-8-9-1 رفتار واکنش آلیاژ Cr % 20-Ni در SO₂+O₂+SO₂

 

 

فصل اول

مقدمه ای بر توربین های

GE,MS5001-25MW-Frame5

واحد های نیروگاه گازی از نوع GE ,MS5001-25MW Frame 5 ساخت کشور آمریکا می باشند که هر واحد آن از اجزاء کمپرسور ، اتاق احتراق ، قطعات انتقال ، توربین ، اگزوز، گیربکس و ژنراتور تشکیل می گردند.

توربین گازی یکی از انواع مولد قدرت که بدلیل کاربرد وسیع آن در تولید انرژی در نیروگاههای زمینی و نیز عامل حرکت کشتیهای در حمل و نقل تجاری و نظامی در زندگی انسان اهمیت فراوان یافته است . توربین گاز در حقیقت نوعی از موتورهای احتراق داخلی محسوب می شود .

در این دستگاه بعوض اینکه اعمال اصلی تراکم ،احتراق و انبساط در داخل عضو واحدی رخ می دهد بصورت متناوب و یکی بعد از دیگری در محفظه های خاصی صورت می گیرد . سه عضو اصلی هر نیروگاه عبارتند از : کمپرسور که جریان پیوسته ماده را فراهم میسازد ، اتاق احتراق که بر انرژی جنبشی گازهای در حال حرکت می افزاید و ماشین انبساط(توربین)که گاز در آن انبساط یافته و انرژی مکانیکی تولید می کند [1] .

هوای محیط مطابق شکل 1-1 بافشار جو از نقطه 1 وارد کمپرسور می شود و در طبقات مختلف آن متراکم و فشار آن بالا می رود ، تا به نقطه 2 برسد .

 

شکل 1-1 سیکل باز یک توربین گاز ساده]2[

هوای فشرده تولید شده آنگاه وارد اتاق احتراق یعنی جائیکه سوخت در آن محترق می گردد ، شده و در آنجا درجه حرارت گاز بالا می رود که باعث می شود حجم گاز با فشار ثابت افزایش یابد و گاز عامل کار برای توربین فراهم گردد . پس از انبساط گاز در توربین و تبدیل مقدار از انرژی گاز به کار مکانیکی روی شافت توربین ، گاز بداخل ناحیه اگزوز میرود و بالاخره بداخل هوای آزاد تخلیه می گردد .

پره هایی که روی روتور کمپرسور نصب شده اند هوا را تحت زاویه معینی بر می گردانند ، تغییر جهتی که به این طریق ایجاد می شود سرعت هوا را کم و فشار آنرا زیاد می کند . اگر سرعت هوا را تقریباً ثابت بماند ، ارتفاع طبقه بعدی می تواند کوچکتر باشد زیرا غلظت هوای فشرده زیاد می شود . هوا که وارد پروانه کمپرسور می شود با گردش پروانه هوا بسمت بیرون یعنی به سوی متفرق کننده (Diffuser) پرتاب می شود . متفرق کننده هوای خارج شده از کمپرسور را با تبدیل سرعت به فشار ، به انرژی (فشار) تبدیل می کند [2] .

در نیروگاههای گازی مقدار گازی مقدار کمی از هوایی وارد کمپرسور می شودبه مصرف احتراق می رسد و بیشترین مقدار آن در اطراف بیرونی شعله فروزان جریان یافته و برای خنک کردن اتاق احتراق پره های توربین و اگزوز استفاده می گردد .

ساختمان هر اتاق احتراق شامل قسمتهایی به شرح زیر است [3] :

الف – آستر(Liner)

سیلندری است که از یک ورقه فلزی مشبک ساخته شده است. سوراخها طوری ترتیب داده شده اند که اختلاف هوا و سوخت به بهترین وجهی انجام بگیرد و در ضمن شعله در وسط استوانه فلزی نگه داشته شود . هوا از قسمت کمپرسور بداخل اتاق احتراق جریان می یابد ، قسمتی از هوا بداخل سیلندر های احتراق راه یافته و در آنجا با سوختی که توسط نازلهایی در قسمت جلویی اتاق احتراق پاشیده می شود ، مخلوط می گردد بقیه هوا بصورت یک پوشش خنک کن و محافظ روی بدنه داخلی و بیرونی اتاق احتراق عمل می کند .

ب – شمع های جرقه زن(Spark plugs)

مخلوط هوا و سوخت را محترق می سازند . شعله توسط لوله های انتقال عرضی (Crossfire Tubes) به سیلندر دیگر سرایت می کند . شعله در مرکز سیلندربه وجود می آیدو توسط یک بالشتک هوا که سوراخ های لاینر سیلندر وارد می شود احاطه می گردد تا از گرم شدن بیش از حد بدنه سیلندرجلوگیری نماید . قبل از خروج گازها از سیلندر احتراق تمام سوخت بطور کامل می سوزد و گاز انبساط می یابد و به این ترتیب بر سرعت گازها افزوده می شود .

ج – قطعات مکانیکی منتقل گازهای داغ (Transition Pieces) :

گاز پس از انبساط (مرحله ب) با سرعت مکانیکی سریع السیر وارد مکانیکی منتقل کنند? گازهای داغ می گردد ،بعد ازعبورگازهای داغ از این قطعات مکانیکی به قسمت توربین می رسند .

توربین ها که از دو سری نازل مرحله اول و دوم سری پر? مرحله اول دارای 120 عدد پره و در مرحله دوم دارای 90 عدد پره می باشند نازلها به گازهای داغ جهت داده تا با زاویه مناسب به سمت پره ها هدایت شوند . پره ها انرژی جنبشی گازها را گرفته و در شافت بصورت حرکت دورانی یا قدرت مکانیکی ظاهر می سازند . دور شافت توسط یک گیربکس از 5100 به 3100 دور در دقیقه رسانده شده تا قابل استفاده در ژنراتور گردد . گاز عبور کرده از پره های مرحله دوم وارد اگزوز شده و سیلندر داخلی بعد از هر 20000 ساعت (850 روز کار مداوم) باید تعویض گردد . بیشترین خوردگی که بر روی سیلندر داخلی مشاهده می گردد مربوط به منطقه نزدیک لوله های انتقال عرضی شعله و لبه خود خود این لوله ها می باشد بطوریکه این مناطق ترک برداشته و در حالت حادتر سوراخهایی در آنها ایجاد می گردد . به وجود آمدن ترک سوراخ در این ناحیه بعلت درجه حرارت بالایی است که در این ناحیه وجود دارد و حدوداً 1200 درجه سانتیگراد است.

 

 

 

 

 

فصل دوم

مروری بر

خوردگی داغ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2-1 خوردگی داغ

پدیده خوردگی داغ به نوعی از خوردگی اجزاء فلزی یا در حضور فیلم نمک مذاب یا خاکستر و غلیظ در درجه حرارت بالا در محیط اکسید کننده اطلاق می گردد . تخریب ناشی از این فرایند ، در برگیرنده پدیده هایی همچون اکسیداسیون و سولفیداسیون در دمای بالا خواهد بود .

پدیده تخریب مواد از طریق خوردگی داغ از دهه چهل میلادی مورد توجه بوده است . در همین راستا مطالعات زیادی پیرامون مکانیزمهای آن صورت گفته است . این پدیده خصوصاً در توربینهای گازی که با سوخت فسیلی ، گازوئیل ویا گاز کار می کنند بسیار جدی بوده و منجر به شکسته شدن پره ها ، ترک برداشتن قسمتهایی از آستر های محافظ و سایر قسمتها و اجزاء توربینهای گازی می شود .

پدیده خوردگی داغ در محیط های احتراق نظیرتوربینهای گازی دریایی ، هوایی وصنعتی ، بویلرهای با سوخت فسیلی و بویلرهای با سوخت ضایعات شهری ، وسائل ذخیره سازی انرژی خورشیدی، سلولهای سوخت ، کوره های عملیات حرارتی و کلیه مکانهایی که با سوخت فسیلی در دمای بالا در تماس می باشند و همچنین محیطهای حاوی نمک مذاب ، مشاهده شده اند . نوع سوخت موجود در محیطهای احتراق در ایجاد پدید خوردگی داغ دارای اهمیت خاصی می باشد . از آغاز کشف سوختهای فسیلی از آنها در تولید انرژی الکتریکی بدلیل پایین بودن نسبی قیمت به همراه توان حرارتی بالای آنها مورد توجه خاصی بوده است . اما به مرور زمان در جهت افزایش راندمان سوختهای فسیلی دمای کاری توربین ها افزایش یافته که مشکل خوردگی داغ از این جهت بیشتر مطرح می شود با توجه به اهمیت این موضوع از دهه شصت میلادی مطالعات تئوریک زیادی بر روی مکانیزم های خوردگی داغ انجام گرفت . عمده ترین این مسائل که به دلیل بالای تصفیه سوخت مورد مصرف در توربین ها می باشد ، خلوص پایین گازهای موجود در این محیط ها می باشد و با توجه به اینکه ناخاصیهای موجود در سوخت عمدتاً از نوع گوگرد و سدیم و وانادیم بوده و در هوای احتراق خصوصاً اتمسفر های دریایی ناخالصی های ویژه آن محیط یافت می شوند ، در طی فرآیند احتراق مواد مذکور در هنگام عبور از مشعل و بعد داخل شدن در محیط تشکیل رسوبات سدیم یا ترکیبات وانادیم در فاز گازی را موجب می شود . در حالتی که فشار بخار ترکیبات مذکور از نقطه شبنم آن در شرایط سرویس بیشتر باشد ، لایه ای از نمک مذاب بر اجزاء سردتر توربین رسوب می نمایند که نتیجه حاصل از این فرایند تخریب مواد واکنشهای اکسیداسیون – سولفیداسیون خواهد بود [3] .

مطالعات انجام شده در مورد مکانیزم های خوردگی داغ نشان می دهند از لحاظ نوع مورفولوژی محصولات ، نوع محیط و درجه حرارت فرآیند ها عملاً دو نوع خوردگی داغ وجود دارد.

نوع اول خوردگی در دمای بالا (High -Temperature Hot-corrosion) بوده که در حرارتهای بالاتر از نقطه ذوب سولفات سدیم (C ْ884) مشاهده می گردد و طیف حرارتی این نوع خوردگی بیشتر در حدود 800 تا 950 سانتیگراد می باشد . مورفولوژی این نوع خوردگی همراه با پدیده سولفیداسیون و تخلیه زمینه از عناصر آلیاژی بوده و نسبتاً غیر حساس به ترکیب اتمسفری می باشد.

نوع دوم تحت عنوان خوردگی در دمای پائین (Low- Temperature Hot- corrosion) مطرح است که در دمای بین 650 تا 800 درجه سانتیگراد رخ می دهد و مورفولوژی این نوع خوردگی در بر گیرنده بخش کوچکی از پدید سولفیداسیون و فرایند تهی شدن عناصر آلیاژی مشاهده نمی گردد و مورفولوژی بارز این نوع تخریب خوردگی حفره ای می باشد . برای رسیدن به افزایش راندمان در توربینهای گازی رسیدن به دماهای بالاتر الزامی است با توجه به این مطلب آلیاژهایی که بتوانند در این دماها مقاوم باشند حائز اهمیت بوده ، لذا افزودن عناصری برای جلوگیری از تشکیل فازهای ترد کاهش مقدار کرم موجود در آلیاژ مد نظر است ، اما با کاهش مقدار کرم مقاومت آلیاژ ها نسبت به اکسیداسیون وخوردگی داغ کاهش خواهد یافت .

برای بدست آوردن خواص مطلوب از لحاظ مقاومت به عوامل مکانیکی و شیمیایی ، پوشش دادن آلیاژها مود توجه قرار دارند زیرا در عین نگهداری خواص مکانیکی مطلوب آلیاژ ، مقاومت به خوردگی داغ اکسیداسیون را نیز می توان توسط پوشش بدست آورد .

2-2 واکنش های مربوط به تشکیل مواد خورنده در فرآیند های احتراق

بویلر ها، توربین های گاز و انواع دیگری از سیستم ها که انرژی سوخت را به طورمستقیم به حرارت تبدیل می کنند، باید مدت های طولانی در شرایط دمای بالا در حضور محصولات حاصل از احتراق هوا و سوخت و نا خالصی ها وارد شده ناشی از سوخت و هوا، به طور مناسب عمل نمایند. فاکتور کلیدی در کنترل عمر اجزا مواجه با این چنین حملاتی تنوع و مقدار ناخالصی ها می باشد. لذا بررسی چگونگی تشکیل و رفتار آنها در سیستم احتراق می تواند مهم باشد. عناصر مضر در چنین محیط هایی سدیم، وانادیم و گوگرد می باشند [5].

در سوخت های مشتق از نفت خام و زغال سنگ غیر از کربن و هیدروژن مقادیر قابل ملاحظه ای از عناصر دیگر نیز وجود دارد، بطوریکه در محیط های احتراق ناشی از سوخت زغال سنگ ناخالصی های عمده گوگرد، سدیم، وانادیم، پتاسیم و گوگرد می باشند در حالیکه در محیط های احتراق نفتی عمده عناصر مضر گوگرد، وانادیم و سدیم می باشند و غلظت عناصر مذکور بسته به نوع نفتی که استفاده می شود، متفاوت خواهد بود. غالب خسارات حاصل از خوردگی ناشی از وجود عناصر سدیم، وانادیم و گوگرد می باشد.

بر اساس تحقیقات صورت گرفته توسط Hock و Allen [5] محصولات نهایی اصلی در اتمسفر احتراق توربین ها، سولفات سدیم و وانادات سدیم می باشند و واکنش تشکیل رسوب در محفظه احتراق توربین های گازی بصورت زیر بیان می شود:

(2-1)

در معادله فوق Na ، O₂ ،V،S،Cl در فاز بخار می باشند. در سیستم Na-S-O-Cl ، Na₂SO₄ تشکیل می شود ( معادله 2-7) و در سیستم Na-V-S-O-Cl ، NaVO₃ تشکیل می گردد( معادله 2-11) .اثر هر یک از این عناصر در مجموع ترکیبات خورنده به صورت زیر می باشد:

2-2-1 گوگرد

سولفور مو جود در سوخت در طی فرایند احتراق اکسید گردیده و به شکل دی اکسید گوگرد و تری اکسید گوگرد تبدیل خواهد شد. از نقطه نظر خوردگی گاز تری اکسید گوگرد دارای اهمیت خاصی می باشد، زیرا در اثر ترکیب این ماده با آب موجود در جریان گاز و تشکیل اسید سولفوریک بر سطوح نسبتاً سرد، خوردگی شدید قسمتهای مختلف دستگاه ها بوقوع می پیوندد. واکنش های محتمل در طی فرایند عبارتند از:

(2-2)

(2-3)

(2-4)

گوگرد به صورت عنصری یا ترکیباتی از سولفات های قلیائی می باشد.

2-2-2 سدیم

اساساً عنصر سدیم در سوختهای نفتی به صورت کلرید سدیم بوده و در طی فرآیند احتراق به آسانی تبخیر و سدیم موجود آن در فاز بخار بصورتهای کلرید سدیم و یا هیدروکسید سدیم یافت می گردد. مقدار نسبی این مواد توسط واکنش زیر قابل تعیین است.

(2-5) H₂O + NaCl _(g) ® NaOH_(g) + HCl SO₃حاصل از سولفور می تواند با NaOH_(g) حاصل از واکنش مذکور ترکیب شده و طبق واکنش زیر سولفات سدیم را تولید نماید که این ماده می تواند در سطح فلز تبدیل به مایع گردد.

2NaOH_(g) + SO₃ ® Na₂SO_4(g) + H₂O_(g) (2-6)

از نظر ترمودینامیکی با کاهش درجه حرارت تشکیل سولفات مساعدتر خواهد بود.

همچنین با وجود NaCl موجود در سوخت یا هوای ورودی خصوصاٌ برای محیطهای نزدیک دریا واکنشهای زیر برای تشکیل رسوب سولفات امکان دارد.

2NaCl + SO₂ + O₂ ® Na₂SO₄ + Cl₂(2-7)

2NaCl + SO₃ + ½O₂ ® Na₂SO₄ + Cl₂ (2-8)

2NaCl + SO₃ + H₂O ® Na₂SO₄ + 2HCl (2-9)

2NaCl + H₂O + SO₂ + ½ O₂ ® Na₂SO₄ + 2 (2-10)

همچنین در صورت وجود وانادیم در محیط، واکنش زیر محتمل است:

2NaCl + H₂O + V₂O₅ ® 2Na VO₃ + 2HCl (2-11)

از مقایسه K_p واکنشهای (2-9) و (2-11) می توان به این نتیجه ر سید که تشکیل وانادات مساعدتر از تشکیل سولفات می باشد. ترکیب وانادات بدلایل مذاب بودن در اتمسفر توربین، هدایت یونی بیشتر نسبت به V₂O₅ وفشار بخار کمتر نسبت به V₂O₅ مهم می باشد.

 

سنجش عبارتست از مقایسه کمیت های نامعلوم با کمیت های حد نصاب و قراردادی، این ایده موقعی به مرحله اجراء قرار می گیرد که لازم باشد کمیت های فیزیکی و شیمیائی معلوم و اندازه گیری شوند عمل سنجش بهر صورت که باشد در تغییرات و فعل و انفعالات مواد اولیه تمام صنایع جهان لازم و ضروریست زیرا بدلائل زیر حس های پنج گانه بشر فقط در حدی بسیار محدود در عمل اندازه گ

فهرست مطالب

 

عنوان

صفحه

فصل اول : معرفی ابزرار دقیق.............

1-1 فن ابزار دقیق.......................

1-2 لزوم کاربرد وسائل سنجش و کنترل در صنایع نفت و پتروشیمی

-کنترل..................................

-تعریف حلقه کنترل (CONTROL LOOP)..........

1-3 عوامل تحت کنترل ....................

1-فشار (PRESSURE).........................

2- جریان سیال (Flow)......................

3- سطح(LEVEL).............................

4-دما (TEMPERATURE).......................

1-4 آشنایی با چند اصطلاح رایج در ابزار دقیق

1-SETTOINT...............................

2- MEASUREMENF...........................

3- OFFSET................................

4-SIGNAL.................................

5-FEEDBACK...............................

6- حلقه کنترلی باز و بسته OPENAND CLOED LOOP

فصل دوم

2-1 فشار (PAESSURE).......................

1- فشار نسبی GAUGE PRESSURE...............

2- فشار جو ATMOSPHERE PRESSURE.............

2-2 جریان سیال (Fiow).....................

2-3 دما(TEMPERATURE)......................

1- تعریف حرارت..........................

2- واحد انرژی ..........................

3- گرمای ویژه: C (ظرفیت گرمایی ویژه )...

فصل سوم انواع وسایل مورد استفاده برای اندازه گیری کمیت های سیالات

3-1 ما نرسته های شیشه ای ( جهت سنجش منشار)

1- تیوب مخزن دار........................

2- U تیوب ساده..........................

3- U تیوب با ساقه مورب..................

4- اندازه گیری فشار های زیاد به کمک U تیوب

3-2 وسایل قابل ارتباع...................

1- لوله بور دون BOURDON TUBE.............

2- لوله بور دون حلزونی (PIRALBOUROURDON TUDE)

3- لوله بوردن مارپیچ(HELICAL BOURDON TUBE)........

3-3 ارتفاع سنج LVELMETER.................

- اندازه گیری سطح مایعات................

1- اندازه گیری ارتفاع سطح بطور مستقیم...

1-1 استفاده از لوله اندازه گیری ........

1-2 استفاده از توپی شناور BALL FIOAT......

2- اندازه گیری ارتفاع سطح مایعات بروش غیر مستقیم

2-1 استفاده از نور......................

2-2 استفاده از اشم رادیواکتیو RADIATION TYPE

2-3 طریقة اولتراسونیک...................

3-4 فلومترها Fiow MFTERS..................

-اندازه گیری جریان سیالات................

1- وسایل اندازه گیری جریان بروش مستقیم..

1-1 اندازه گیری به روش روتا متر ROTAMFTER

2- وسایل اندازه گیری جریان بروش غیر مستقیم

1-2 فلومتر بر اساس اختلاف فشار...........

- محسنات و معایب روش مستقیم اندازه گیری جریان سیالات

- محسنات و معایب روش غیر مستقیم اندازه گیری جریان سیالات

3-5 دماسنج THERMOMETERS..................

- اندازه گیری دما.......................

1- دما سنج شیشه ای .....................

2- دما سنج دو فلزی BIMMETAL THERMOMETERS..

3- ترمیستور THERMISTOR...................

4- زوج حرارتی (ترموکوپل THERMOCOUPLE)....

5- آشکار سازی مقاومتی دما (RTD)..........

فصل چهارم: انواع فرستنده ها و انواع مبدل ها

4-1 مقدمه...............................

4-2 اجزاء تشکیل دهنده یک حله کنترل .....

الف- فرستنده ها TRANSMITERS...............

- فرستنده تعادل نیرو نوع الکترونیکی ....

ب- مبدل ها TRANSDUCERS...................

-مبدل های الکترونیکی ELECTRONIC TRANSDUCERS

الف- مبدل جریان به ولتاژ TRANS DUCERI/V....

ب - مبدل ولتاژ به جریان TRANS DUCERI/V.....

4-3- سایر اجزاء تشکیل دهنده یک حلقه کنترلی

- سوئیچ فشار PRESSURE SWITCH...............

- کلید حفاظتی SAFETY SWITCH...............

-سوئیچ سطحLEVEL SWITCHE...................

-دستورات کالیبراسیون و checking ادوات و ابزار دقیق

-فهرست منابع و مأخذ.....................

 

فصل اول

معرفی ابزار دقیق

 

1-1- فن ابزارهای دقیق

سنجش عبارتست از مقایسه کمیت های نامعلوم با کمیت های حد نصاب و قراردادی، این ایده موقعی به مرحله اجراء قرار می گیرد که لازم باشد کمیت های فیزیکی و شیمیائی معلوم و اندازه گیری شوند. عمل سنجش بهر صورت که باشد در تغییرات و فعل و انفعالات مواد اولیه تمام صنایع جهان لازم و ضروریست. زیرا بدلائل زیر حس های پنج گانه بشر فقط در حدی بسیار محدود در عمل اندازه گیری و سنجش قادر به معلوم تغییرات در اشیاء می باشند. بنابراین ناچار است از وسائلی استفاده کند که بتواند بدون تماس مستقیم خود عملیات سنجش را با بکار بردن آن وسائل انجام دهد و حتی عمل کنترل را بانجام رساند.

1-2- لزوم کاربرد وسائل سنجش و کنترل در صنایع نفت و پتروشیمی

الف- کنترل کیفیت و کیفیت طبق طرح عملیات بهره برداری و مشخصات تعیین شده

ب- ایمن نگهداشتن واحدهای صنعتی در شرائط خاص (از نظر خطرات انفجار وکلیه حوادث ناشی از صحیح کار نکردن وسائل)

کنترل

بطور کلی در هر فرآیند تولیدی صرف نظر از روش تولیدی. نوع و حجم محصول و نیاز به یک سیستم کنترل کننده داریم تا بطور اتوماتیک همواره روند تولید را تحت نظر داشته و عملکرد صحیح سیستم ها،دستگاهها و آلات و ادوات گوناگون را تضمین نماید.

بعنوان مثال در یک کارخانه نوشابه سازی اعمالی از قبیل شستشوی بطری، ضد عفونی کردن آب، پر کردن، نصب تشتک سر بطری و غیره بایستی بطور منظم سریع و بدون خطا صورت گیرد و یا در یک نیرو گاه برق کنترل دور ژنراتورها، میزان فشار و درجه حرارت در دیگهای بخار و سایر عوامل باید بطور دقیق و پیوسته تحت کنترل بوده و از انحراف آنها از مقدار مطلوب جلوگیری شود. هر سیستم کنترل ممکن است از یک یا ند حلقه کنترلی (Control Loop) تشکیل شده باشد. و هریک از این حلقه های کنترل ممکن است.بطور مستقیم و یا در ارتباط با سایر حلقه ها عمل نمایند.

تعریف حلقه کنترل CONTROL LOOP

به مجموعه ای از آلات و ادوات ابزار دقیق( اعم از نشان دهنده ها، کنترل کننده ها، مبدل ها و ....) که در ارتباط با یکدیگر قرار داشته و مجموعاً عامی خاصی را تحت کنترل داشته باشند یک حلقه کنترل می گوییم. مثلاً اگر یک سنسور حرارتی را طوری در ارتباط با یک کلید قرار دهیم که در درجه حرارت معینی این کلید وصل شده و در نقطه معین دیگری قطع نماید. این دو عنصر رویهم رفته تشکیل یک حلقه ساده کنترل حرارت می دهند.

 

 

1-3- عوامل تحت کنترل

در هر فرآیند تولیدی متغیرهای زیادی وجود دارند که بایستی تحت کنترل قرار گیرند اما چهار عاملی که از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و در صنعت همواره با آنها برخورد خواهیم داشت عبارتند از:

1- فشار PRESSURE

در مواردی که با سیالات سروکار داریم (گازها، مایعات، بخار آب) فشار و تغییرات آن از عوامل عمده ای است که بایستی تحت کنترل قرار گیرد.

2- جریان سیال FLOW

که به معنی حجم جابجا شده در واحد زمان می باشد و بخصوص در رابطه با سیلات عامل اصلی کنترل شونده بوده و غالباً با کنترل جریان می توان سایر متغیرها را نیز کنترل نمود.

3- سطح (ارتفاع) LEVEL

در رابطه با مخازن، انبارهای محصول و موارد مشابه که محصول در آنها ذخیره شده و یا از آنها برداشت می شود کنترل سطح مطرح است.

4- دما TEMPERATURE

تغییرات دما در هر فرآیندی و در رابطه با هر نوع ماده ای (بخصوص در صنایع پتروشیمی) وجود داشته و اگر عوامل بسیار مهمی است که کنترل آن لازم است. برای اندازه گیری و کنترل هر یک از عوامل فوق آلات و ابزار و روشهای خاصی وجود دارد که بموقع خود با آنها آشنا خواهیم شد.

1-4- آشنایی با چند اصلاح رایج در ابزار دقیق

قبل از اینکه به بحث در مورد روشهای اندازه گیری و کنترل بپردازیم بهتر است با چند اصطلاح که بعد از این مرتباً با آنها برخورد خواهیم داشت آشنا شویم.

1- SETTOINT

به معنی نقطه از پیش تعیین شده و یا مقدار مطلوب می باشد و منظور از آن حالت یا مقداری است که می خواهیم عامل تحت کنترل را در آن حالت (یامقدار) ثابت نگهداریم. بعنوان مثال اگر بخواهیم دمای اطاق را روی 25 ثابت نگهداریم می گوییم

Point Set برابر 25 است و یا اگر منظور این باشد که یک مخزن آب را طوری کنترل کنیم که همواره باندازه نصف کل ظرفیتش آب داشته باشد بایستی Set Point برابر 50% انتخاب گردد.

2- MEASUREMENT

مقدار اندازه گیری شده (مقدار واقعی) عامل تحت کنترل را گوییم. در مورد مثال دمای اطاق که مقدار مطلوب 25 بود ممکن است دمای واقعی بیشتر و یا کمتر از این مقدار باشد مثلاً 25 در این حالت می گوییم:

Set Point= 25

Measurement=22

3- OFF SET

تفاوت بین مقدار مطلوب و مقدار واقعی عامل تحت کنترل ار Off Set می گوییم. بنابراین برای مثال فوق خواهیم داشت:

Off Set=Set Point -Measured

25 -22 =3

4- SIGNAL

ارتباط بین اجزاء مختلف در یک حلقه کنترل از طریق علائمی که بین آنها رد و بدل می گردد برقرار می شود این علائم ممکن است الکتریکی الکترونیکی باشند. به این علائم صرف نظر از نوع آنها سیگنال گفته می شود.

5- FEEDBACK

در یک حلقه کنترلی همواره سیگنالهایی از طرف کنترل کننده بطرف عامل تحت نترل جهت تصحیح وضعیت آن ارسال می گردد. برای اطلاع از وضعیت عامل تحت کنترل نیز سیگنالهایی از طرف آن بسوی کنترل کننده برگشت داده می شود.

6- حلقه کنترلی باز و بسته OPENAND CLOSED LOOP

بطور کلی اگر در یک حلقه کنترلی مسیر فیدبک برقرار بوده و ارتباط برگشتی میان عامل تحت کنترل و کنترل کننده برقرار باشد این حلقه یک حلقه بسته است. اما اگر سیگنال برگشتی وجود نداشته و این مسیر قطع باشد، حلقه کنترل را حلقه باز می نامیم.

 

فصل دوم:

شناخت انواع کمیت های مورد استفاده در سیالات

 

2-1 فشار (PERSSURE)

1- فشار نسبی GAUGE PRESSURE

اکثر فشار سنج ها تفاوت فشار سیال را از فشار اتمسفر نشان می دهند که این تفاوت فشار را فشار نسبی گویند.

فشار اتمسفر- فشار مطلق سیال= فشار نسبی سیال

Gauge pressure =Absolute of Fluid -Pressure Of The Atmosphere

2- فشار جو ATMOSPHERE PRESSURE

هوائی که کره زمین را احاطه کرده است دارای وزن می باشد که آنرا فشار هوا گوئیم و مقدار آن بستگی به ارتفاع و درجه حرارت محیط دارد. تریچرلی برای اولین بار مقدار این فشار را در کنار دریا بطریق ذیل اندازه گرفت. تستک پر از جیوه ای را در کنار دریای آزاد قرار داد. لوله شیشه ای را بطول یک متر که به یک طرف آن بسته بود برای جیوه کرده و آنرا وارونه در تشتک قرار داد.

سپس مشاهده نمود که سطح جیوه درون لوله رفته رفته پائین آمد و در ارتفاع 30 اینچ که مساوی 76 سانتی متر است از سطح جیوه تشتک قرار گرفت.

علت قرار گرفتن سطح جیوه در این ارتفاع وجود اختلاف فشار در قسمت بالای لوله که خلا می باشد و فشار جو که روی سطح جیوه است می باشد.

تریچرلی از این آزمایش نتیجه گرفت که مقدار این فشار در کنار سطح دریا برابر با 14/70 پوند بر انیچ مربع است.

2-2- جریان سیال (دبی) FLOW

جریان یابده شاره (Q): اگر شاره ای که لوله ای را پر کرده است. با سرعت متوسط v در این لوله جریان یابد جریان یا بده (دشارژ) آن . Q عباراست از:

O=Av

2-3- دما( درجه حرارت ) TEMPERATURE

حرارت یا گرما یکی از صورتهای انرژی است که در عملیات صنعتی از حساسیت زیادی برخوردار بوده و از جمله متغیرهائی است که بایستی مورد اندازه گیری و کنترل قرار گیرد. این انرژی نیز مانند سایر انواع انرژی ها قابل ذخیره شدن انتقال مصرف و نیز تبدیل ب صورتهای دیگر می باشد. بعنوان مثال یک کتری محتوی آب را درنظر بگیرید که روی بخاری قرار دارد. انرژی گرمایی از طریق جابجائی از بخاری به کتری آب منتقل شده و باعث گرم شدن آب درون آن می گردد. (انرژی در آب ذخیره می گردد) هر چه انرژی ذخیره شده در آب بیشتر باشد درجه حرارت آن دما بالاتر خواهد بود. حتماً در مواقعی که آب درون کتری در حال جوشیدن است جابجا شدن در کتری را دیده اید. در اینجا انرژی حرارتی قابل ذخیره شدن در هر ماده ای می باشد ( هر جسمی قابل گرم شدن است ) می دانید که اجسام مختلف صرف نظر از حالت فیزیکی که دارند (جامد، مایع، گاز) از تعداد بسیار زیادی ملکول تشکیل شده اند، که این ملکولها همواره در حالت حرکت و جنبش در جهات مختلف می باشند. در جامدات ملکولها بسیار نزدیک بهم قرار داشته و حرکت آنها بسیار جزئی و محدود می باشد. و همین امر باعث می گردد که اجسام دارای شکل مشخص بوده و به آسانی تغییر حالت ندهد.

مایعات از ملکولهائی تشکیل شده اند که با فاصله بیشتری نسبت بهم قرارگرفته و جنبش آنها نیز بسیاربیشتر است همین فاصله زیاد و جابجائی بیشتر باعث می گردد که جسم (مایع) شکل پذیر بوده و به شکل ظرف خود درآید. اگر فاصله ملکولها از هم و جنبش آنها باز هم بیشتر گردد ماده بصورت گاز در می آید که نسبت به دو حالت قبل بسیار سبکتر بوده و قابلیت انبساط و پخش شدن در فضای اطراف خود دارد.

اهمیت روز افزون منطقه قفقاز جنوبی به ویژه در مناسبات جدید جهانی و صف بندی قدرتهای منطقه ای و بین المللی، پژوهش و تحقیق پیرامون این منطقه، عوامل و پارامترهای موثر در آرایش قوا و اثرگذاری بر مناسبات آن را در دستور کار موسسات پژوهشی و مراکز مطالعات راهبردی قرار داده است

ژئواستراتژی کنونی در قفقاز جنوبی

اهمیت روز افزون منطقه قفقاز جنوبی به ویژه در مناسبات جدید جهانی و صف بندی قدرتهای منطقه ای و بین المللی، پژوهش و تحقیق پیرامون این منطقه، عوامل و پارامترهای موثر در آرایش قوا و اثرگذاری بر مناسبات آن را در دستور کار موسسات پژوهشی و مراکز مطالعات راهبردی قرار داده است.

ویژگی منحصر بفرد ارتباطی این منطقه بین اروپا و آسیای مرکزی به عنوان منبع بزرگ انرژی، رقابت ویژه روسیه و غرب در این منطقه که حیاط خلوت سنتی روسیه محسوب می شود، مناقشات دامنه دار قومی که بستر بسیاری از منازعات در این منطقه است و عواملی از این دست، اهمیت قفقاز جنوبی را در روابط منطقه ای و حتی بین المللی بیش ازگذشته ساخته است.

متنی که برگردان آن پیش روی شماست به قلم یکی از محققین و صاحبنظران برجسته مسائل ژئواستراتژیک جهانی و منطقه ای به رشته تحریر در آمده است.

بدیهی است ترجمه این مقاله به معنی تائید تمام ادعاهای نویسنده نبوده و هدف افزودن منابع اطلاعاتی به حوزه های کارشناسی مربوطه است.

 

ژئواستراتژی کنونی در قفقاز جنوبی

در ماههای اخیر روابط روسیه و گرجستان متلاطم شده است .تنش روی داده بین این دو کشور تنها یک نمونه ازصف بندی گسترده استراتژیک بین غرب وروسیه در منطقه قفقاز جنوبی است. در این عرصه، کشورها و سازمانهای مختلف در سطوح منطقه ای و فرامنطقه‌ای، در موضوع امنیت انرژی و ایفای نقش در معادلات قدرت در منطقه درگیر هستند. با در نظر گرفتن این دو عامل تعیین کننده، این سؤال مطرح می شود که موقعیت کنونی منطقه چیست و چه آینده ای برای آن پیش بینی می شود ؟

رویکردهای امنیتی و سیاسی- نظامی بازیگران منطقه ای، در ابعاد مختلف بر این منطقه تاثیر گذار است .این بازیگران شامل گرجستان، ارمنستان و آذربایجان و آتش مناقشات همچنان مشتعل آنان در آبخازیا، اوستیا و قره باغ کوهستانی است .افزون بر آن تاثیر و اعمال نفوذ قدرتهای منطقه ای چون ترکیه و ایران و قدرتهای جهانی مانند ایالات متحده، روسیه و چین، جزئی جدایی ناپذیر از آرایش قدرت در منطقه محسوب می شوند.

علاوه بر کشورها، سازمانهای بین المللی نیز در این بازی بزرگ درگیرند. این سازمانها در سطح منطقه ای عبارتند از سازمان همکاریهای اقتصادی دریای سیاه (B.S.E.C) ، سازمان نیروی دریای سیاه (BLACKSEAFOR)، سازمان نیروی دریای خزر (CASFOR)، سازمان همکاری بین گرجستان، اوکراین، آذربایجان و مولداوی (G.U.A.M)، و سازمان پیمان امنیت دست جمعی (C.S.T.O) همراه با سازمان کشورهای مستقل مشارک المنافع (C.I.S). در سطح بین المللی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (N.A.T.O) و اتحادیه اروپا از وزن مخصوصی در معادلات قدرت منطقه برخوردار می هستند.

امنیت انرژی

امنیت انرژی موضوعی دیگر در شکل دهی ژئواستراتژی قفقاز جنوبی است. امنیت انرژی امروزه در سطح بین المللی از اولویت بالایی برخوردار است و ایالات متحده، اتحادیه اروپا و ناتو توجه خود را به تهدیدات متوجه این امر معطوف داشته اند. مجموع کشورهای اتحادیه اروپا در حال حاضر 50 درصد از انرژی مورد نیاز خود را وارد می کنند ( ایالات متحده 58 درصد از نفت مصرفی خود را وارد می کند ) و تا سال 2030 این رقم بالغ بر 70 درصد خواهد شد. علاوه بر این کشورهای عضو اتحادیه اروپا 25 درصد از انرژی مورد نیاز خود را از روسیه وارد می کنندکه این رقم احتمالا در سال 2030 به 40 درصد خواهد رسید ( 45 درصد دیگر انرژی مورد نیاز اتحادیه اروپا از خاورمیانه تامین می شود). در کنار این وابستگی رو به افزونی ، اکنون به ویژه پس از اعمال فشار روسیه به اوکراین جهت افزایش بهای گاز مصرفی این کشور در اواخر سال 2005، دیگر آشکار شده است که سلاح انرژی به جزئی اساسی از سیاست خارجی و امنیتی روسیه تبدیل شده است.

اهمیت ژئوپولتیک قفقاز جنوبی بر وجود منابع انرژی در این منطقه نیز مبتنی است . امنیت در قفقاز ضرورتی حیاتی جهت انتقال بدون وقفه نفت و گاز خزر است. منطقه دریای خزر (آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی ) در بردارنده 3 تا 4 درصد از ذخائر نفت و 4 تا 6 درصد از ذخائر گاز جهان هستند. سهم قفقاز در منابع نفت و گاز جهان به خودی خود قابل توجه نیست اما در شرایط عدم اطمینان به جریان نفت از خلیج فارس با توجه به واقیات موجود و نیز امکان استفاده روسیه از انرژی به عنوان یک ابزار قدرت نمایی، انتقال انرژی دریای خزر و آسیای میانه (ازبکستان و ترکمنستان ) به مصرف کننده های غربی از طریق قفقاز اهمیتی حیاتی یافته است.

اهمیت منطقه همچنین در پی سیاستهای کشورهای مصرف کننده انرژی غربی که در صدد کاهش وابستگی خود به منابع انرژی روسیه و خاورمیانه هستند، افزایش یافته است. شماری از کشورها و سازمانهای غربی در تلاشند تا به انحصار روسیه در انتقال انرژی اوراسیا با ایجاد خطوط انتقال انرژی بدیل پایان دهند. از این روست که خط لوله نفت آتاسو – آلاشانکو ( بین قزاقستان و چین)، بخط لوله باکو ـ تفلیس ـ جیحان و باکو – تفلیس – ارزروم ( بین گرجستان، ترکیه، آذربایجان و قزاقستان ) خط لوله گاز ناباکو ( بین اتحادیه اروپا، ترکیه، بلغارستان، رومانی، مجارستان و اتریش ) در حال طراحی، ساخت بوده و بعضا عملیاتی شده است.

 

فرونشاندن مناقشات فروزان

واشنگتن به دلیل سرمایه گذاری خود در بخش انرژی و نیز به خاطر منافع ژئوپولتیک خود در منطقه، علاقمند به قفقاز جنوبی همراه با ثبات و امنیت است. مناطق جدایی طلب گرجستان – آبخازیا و اوستیای جنوبی – به مناطقی تبدیل شده اند که بیشترین منافع را برای بازیگران منطقه در بردارند. روسیه، صرفنظر از تنش هایش با گرجستان، نقش چندان بی طرفی در این مناقشات بازی نمی کند. و از آن به عنوان عامل نفوذ و تاثیر در برابر غرب بهره می برند.

اهداف مشخص و آشکار اند: غرب و روسیه در این آرزو هستند که به بازیگر اصلی در قفقاز جنوبی تبدیل شوند اما روسیه معمولا تحت فشار بوده است تا از این منطقه عقب نشینی کند. یکی از تاکتیک های روسیه برای مقابله با این تحولات فعال ساختن مجدد مناقشات فروزان منطقه به منظور کاستن از میزان پیشرفت غربی ها در حل وفصل آنها است. این امر به ویژه برای گرجستان که سعی در جذب سرمایه گذاری غربی ها و پیوستن به ناتو دارد سخت تر است.

مدیریت برش و پرس یکی از مدیریتهایی است که زیر نظر معاونت سواری سازی ایران خودرو فعالیت می کند برش و پرس در حال حاضر ازنظر تناژ، ابعاد تعداد پرس بزرگترین مجتمع پرسکاری در ایران می باشد این مجموعه توانایی آنرا داده که برای 150000 دستگاه سواری ، 5000 دستگاه مینی بوس و 3000 دستگاه اتوبوس قطعه تولید کند قطعات این مجموعه توسط قالب ، پرس و ماشین آلات مخ

فهرست مطالب

عنوان مطلب صفحه

فصل اول : معرفی کارخانة برش و پرس ایران خودرو 6

فصل دوم : طراحی قالبهای پرس ............

مقدمه ..................................

برشکاری ................................

1-2-برشکاری ............................

2-2-2- مناطق برش .......................

3-2-2-نحوة دادن کلیرانس به سنبه وماتریس

4-2-2-کلیرانس زاویه ای .................

5-2-2- اضافه دور ریز ...................

6-2-2-نیروی لازم برش ....................

7-2-2- انرژی لازم برش ...................

8-2-2- روشهای کم کردن نیروی لازم برش ....

9-2-2- نیروی لازم بیرون انداز ...........

2-2- اجزای قالب ........................

3-2- طراحی قالب ........................

1-3-2- بدست آمدن قطعه میل راهنما........

2-3-2-طراحی سنبه و پیچها................

4-2- روشهای ساخت قالب ..................

5-2- انواع قالبهای برش .................

6-2- پارامترهای مؤثر در انتخاب قالب ....

7-2-خمکاری .............................

1-7-2- انواع عملیات و قالبهای خمکاری ...

2-7-2-نیروی لازم خمکاری .................

3-7-2-نیروی بالشتک فشاری ...............

8-2- کشش عمیق ..........................

1-8-2- عیوب عملیات کشش عمیق ............

2-8-2-عیوب ورق بعد از عملیات کشش عمیق ..

9-2- متغیرهای کشش عمیق .................

فصل سوم پرسها:..........................

1-3- پرسهای سنگی .......................

4-2-3- محاسبة مشخصه های پرسهای سنگی ....

2-2-3- نیروی مجاز پرس سنگی .............

3-2-3-تناژ مجاز نامی حاصل از گشتی در موتور

4-2-3- تناژ مجاز نامی حاصل از قدرت کاری (توصین )

3-3- پرسهای زانویی .....................

4-3-3- نیروی رام و ظرفیت کاری ..........

2-3-3- سرعت رام ........................

4-3- پرسهای پیچی .......................

5-3- پرسهای الکتروژن ...................

6-3- پرسهای هیدرولیک ...................

فصل چهارم طرز کار ، انتخاب و تجهیزات کمکی پرسها

1-4 طرز کار پرسها.......................

2-4 انتخاب پرسها .......................

3-4 نصب و نظارت قالب ...................

4-4-تجهیزات ایمنی روی پرسها ............

5-4-سرویس و نگهداری پرسها وقالبها.......

6-4-تنظیم و نگهداری قالبها..............

فصل پنجم دقت پرسهای مکانیکی ............

1-5-دقت در حالت بی باری ................

2-5-دقت در حالت تحت بار ................

فصل ششم : سیستمهای ایمنی در برابر اضافه بارپرسهای مکانیکی

1-6 وسایل ایمنی برای پرسهای مکانیکی در محدودة‌کورس مورد استفاده ........................................

2-6-وسایل ایمنی پرسهای مکانیکی درکل کورس

مراجع ..................................

 

فصل اول :

معرفی مدیریت برش و پرس :

مدیریت برش و پرس یکی از مدیریتهایی است که زیر نظر معاونت سواری سازی ایران خودرو فعالیت می کند . برش و پرس در حال حاضر ازنظر تناژ، ابعاد تعداد پرس بزرگترین مجتمع پرسکاری در ایران می باشد. این مجموعه توانایی آنرا داده که برای 150/000 دستگاه سواری ، 5000 دستگاه مینی بوس و 3000 دستگاه اتوبوس قطعه تولید کند. قطعات این مجموعه توسط قالب ، پرس و ماشین آلات مخصوص تولید می شوند. تولید قطعات براساس مدارک فنی «استانداردهای تعریف شده انجام می شود و بدون مدارک فنی و اطلاعات کافی قطعه ای تولید نمی شود. دراین مدیریت جمعا 4027 نغه پرسنل رسمی ، قراردادی و پیمانکاری فعالیت دارند.

واحدهای تولیدی این مدیریت عبارتند از :

1-سالن پرس غربی (سالن جدید):

این سالن در سال 1355 راه اندازی و مورد بهره برداری قرار گرفت . تعداد 25 دستگاه پرس موجود در این سالن مکانیکی میان سه دستگاه وبل اکشن و بقیه سینگل می باشند . که قطعات روکار (gaco ) ،خودروسواری را تولید می کنند. کلیة قطعات روکار پیکان ، Face در این زمان تولید می شود و در حال حاضر قطعات روکار پژوپرشیی نیز به این مجموعه اضافه شده است . این سالن دارای سه خط تولید همزمان می باشد . باضافه خطوط کوچکی که قطعات تقویتی و تزئینی را تولید می کنند. دراین سالن جهت حمل ضایعات از سیستم کانوا برحمل ضایعات و شوت اتوماتیک استفاده می شود.

2- سالن پرس شرقی (پرس قدیم و ضربه ای ):

این سالن از دو قسمت پرسهای هیدرولیک سنگین و پرسهای یک به ضربه ای تشکیل شده . کلیة قطعات داخلی و تقویتی خودرو دراین سالن تولید می شوند پرسهای این سالن از 1600 تن دبل اکشن تا 60 تن یکی یه می باشد .

3- سالن برش و خم و فرم بری :

در این سالنها انواع قیچی ،خم کن و نورد، قیچی ناغنی ، چکشهای برقی ماشینهای فرم بر و ماشین چند کاره نصب شده است . این ماشین آلات ضمن تولید قطعه ، و ورقهای مورد نیاز پرسکاری را نیز تامین می کنند. قطعاتی که فاقد قالب می باشد و از نظر اقتصادی ساخت قالب جهت این قطعات به صرفه نیست . با این ماشین آلات تولید می شوند. قطعات آزمایشی و نمونة قطعات کلیة خودروهای جدید نیز توسط این دستگاه ها تولید می شود .

4- سالن کوئل بری :

ورقهایی که توسط شرکت خریداری می گردد و به دو صورت کوئل تاشیت تحویل گرفته می شود. ورقهای کوئل پس از حمل به قسمت کویل بدوی تحویل می گردند در این قسمت سه دستگاه کوئل بو وجود دارد:

کوئل به شماره 1 با کوئل بر باعرض 4500، کویلها را به ورقهای با ابعاد و اندازة مشخص و قابل مصرف تبدیل می کند.

کوئل به شماره 2 : باکوئل بری که کوئلهای عریض را به کویلهای کم عرض مبدل می سازد.

کوئل به شماره 3: باکوئل بر به عوض 600 ه کوبلهای کم عرض را به ورق تبدیل می کند.

در ضمن در این سالنها، دو دستگاه پرس منگنز (پرسهای خاص تولید نبشی و ناودانی ) دو دستگاه نورد به دو دستگاه قیچی و یک دستگاه پرس کششی زمینی جهت تولید قطعات وجود دارد . فعالیت اصلی این ماشین آلات تهیه قطعاتی است که بدون استفاده از قالب جهت خودروهای سنگین و آزمایش تولید می شود.

پروژه ها و فعالیتهای جنبی :

از سال 1373 تاکنون در پروژه در این مدیریت تعریف و با موفقیت به اجرا درآمده که خلاصه ای از فعالیتهای این در پروژه به شرح زیر می باشد:

پروژة بهینه سازی بدنه پیکان :

هدف از اجرای این پروژه بازسازی کامل ابزارها و تجهیزاتی بود که بنوعی با افزایش کیفیت بدنة پیکان در ارتباط می باشد . از آن جهت بازسازی تجهیزات حمل و نگهداری قطعات تولیدی ،بازسازی و نوسازی سالنهای پرس و بازسازی و نوسازی سرویسهای بهداشتی و رفاهی .

در این بخش کلیه قالبها و جیگها بازسازی شد و مدارک فنی و اطلاعات مربوط به این ابزارها از قسمتهای مختلف شرکت جمع آوری در یک آرشیو متمرکز گردید و سعی شد تا قالبها و جیگها براساس نقشه و اطلاعات فنی موجود اصلاح گردند و در مواردی که امکان این عمل وجود نداشت نقشه ها و اطلاعات فنی بارضایت موجود ابزارها هماهنگ شوند.

پروژه بازسازی و تجهیز ماشین برش و پرس :

مهمترین هدف این پروژه راه اندازی و بهره برداری از خط کانوایر زیرزمینی حمل ضایعات سالن پرسهای مکانیکی بود که با موفقیت به پایان رسید در حال حاضر کلیه ضایعات و دور ریز قطعات از روی قالب به داخل شوتهایی که در طرف پرس تعبیه شده اند می ریزند و از آنجا توسط کانوایوی که در زیر زمین پرس قرار دارد به داخل پرس ضایعات حمل می شود و سپس تبدیل به بلوک ضایعات می شود که این یدکها توسط کامیون جهت مصرف درکوره های ذوب به ریخته گری انتقال می یابند.

پروژه های در دست اجرا:

از مهمترین پروژه هایی که در ایران خودرو اجراء خواهد شد و مسئولیت آن به این مدیریت واگذار گردیده است ،پروژه طرح و توسعة‌ پرس شاپ می باشد . با اجرای این پروژه پرس شاپ آمادگی تولید قطعات بدنه 250000 دستگاه خودرو را درسال خواهد داشت . در این پروژه سعی شده است که از تجهیزات مدرن استفاده می شود تا جوابگوی نیاز تولید و برنامه های بلند مدت مدیریت شرکت باشد. گذاشتن ورق خام و برداشتن قطعة تکمیل شده در کلیة خطوط پر این سالن بصورت اتوماتیک انجام خواهد گرفت و بهمین لحظا برای تولید قطعه به نیروی انسانی زیادی نیازنیست و بهمان نسبت نیز کیفیت قطعات و ایمنی پرسکاری نیز افزایش می یابد .

فصل دوم :

طراحی قالبهای پرس :

مقدمه :

در تولید با قالبهای پرس به عملیات ماشینکاری مجاز نیست . تلرانس کم و دقت ابعادی بالای قطعه تولیدی ، تشی به زیاد قطعات .صحافی سطح خوب قطعة‌ تولیدی و عدم وجود محدودیت در جنس قطعه از مزایای این روش تولیدی می باشد . تنها عیب آن این است که این روش مخصوص تولید انبوه بوده و برای قطعات با تعداد کم به صرفه نیست . پرسها را از نظر نیروی محرک می توان به نوع هیدرولیکی و نوع ضربه ای تقسیم بندی کرد:

بررسهای ضربه ای دارای سرعت زیاد کورس کم و قابلیت تنظیم کورس کم می باشند. همچنین در تمام طول کورس ، تناژ ماکزیمم ندارند و در انتهای لنگ ،ماکزیمم تناژ بوجود می آید . علامت کم بودن کورس ، کم بودن خارج از مرکزی تنگ است . در پرسهای هیدرولیک سرعت کم ، کورس زیاد قابلیت تنظیم کورس زیاد و نیروی یکنواخت در کل کورس خواهیم داشت . پارامترهایی برای انتخاب پرس وجود دارد که مهمترین آنها نوع پرس ، تناژ پرس ، کورس پرس ، قابلیت تنظیم کورس ومی نیمم و ماکزیمم فاصلة RAM پرس از بستراسیت برای عملیات برش از پرسهای ضربه ای ، برای عملیات کششی عمیق از پرس هیدرولیک و برای عملیات خم و نرم بستگی به میزان خم و فرم از پرسهای ضربه ای و هیدرولیک استفاده می شود.

عملیات پرس ضربه ای را با پرس هیدرولیکی هم می توان انجام داد ولی تا آنجا که امکان دارد از پرس ضربه ای استفاده می کنیم زیرا قیمت آن کمتر و سرعت آن بالاست .

انواع عملیات پرسکاری روی ورق شامل برشکاری ، خم ، فرم ، کشش عمیق ، اتسماع (Stretch formibg ) دسکه زنی (Coining ) می باشد .

اتساع :

فرم دادن محدود روی قطعات بزرگ در این روش برخلاف کشش عمیق وزن حرکتی ندارد و کاملا ثابت است . به عنوان مثال فرم دادن بدنه اتومبیل که باعث افزایش استحکام ورق می گردد.

سکه زنی :

ایجاد نقش بر روی ورق که حد وسط بین ورقکاری Colal forging

برشکاری (1-2):

عمق نفوذ (Pentration ) :

مقدار ارتفاعی که نیاز است سنبه در قطعه کار فرو رود تا عمل برش صورت گیرد که برحسب درصدی از ضخامت ورق بیان می شود. عمق نفوذ بستگی به جنس قطعه دارد .این عمق برای اجسام تروکم و برای اجسام نرم بیشتر می باشد و حتی به Yoo% یا بیشتر نیز می رسد. عمق نفوذ برحسب جنس در جداول تنظیم شده است .

کلیرانس Clearanc :

لقی بین سنبه وماتریس برای انجام برش را کلیرانس گویند . در صورتی که C مقدار کلیرانس باشد قطعه محفظة‌ ماتریس همواره به اندازة 2C از سنبه بزرگتر می باشد . مقدار کلیرانس تاثیر زیادی روی کیفیت سطح برش دارد . کلیرانس برای هر عملیات یک مقدار بهینه دارد که به جنس و سختی ورق همچنین ضخامت ورق بستگی دارد .

مناطق برش:(2-4-2)

در برش ابتدا تغییر فرم پلاستیکی در شعاع به صورت گرفته و سپس برش در نوار برش و در نهایت گسیختگی و پارگی ورق انجام می گیرد . ویژگیهای برش ایده آل عبارتند از : طول نوار برش زیاد ، زاویة گسیختگی کم ، پلیسه کوچکتر ، شعاع لبة کوچکتر.

عمق مناطق برش به جنس و سختی ورق ، کلیرانس قالب بستگی دارد. در کلیرانس ثابت هرچه ورق نرمتر باشد شروع لبه و پلیسه بزرگتر خواهد بود. در نتیجه در ورقهای نرم کلیرانس را کمتر می گیریم .

تاثیر کلیرانس قالب بر روی مناطق برش :

هرچه کلیرانس بیشتر باشد شعاع لبه ، زاویة گسیختگی و پلیسه بزرگتر و نوار برش کوچکتر می شود. بنابراین سطح برش خواب می شود .هرچه کلیرانس کمتر ازحد بهینه باشد نوار برش زبر و خشن می شود و خوردگی سنبه و ماتریس و کلنه شدن قالب بوجود می آید و در نهایت ممکن است بوش ثانویه بوجود آید .

در صورتی که کلیرانس کمتر از حد بهینه باشد نیروی لازم برش و نیروی بیرون انداز بیشتر می شود .

مقدار اپتیمم کلیرانس برحسب ضخامت قطعه در جداول تنظیم شده یا به کمک فرمولهای قابل محاسبه خواهد بود. قالبهای Shearing (برش – تمیز کاری ) دارای کلیرانس کمتر از مقدار اپتیمم است که برای تمیز کردن سطح برش به کار می روند.

نحوة دادن کلیرانس به سنبه و ماتریس (3-1-2):

همراه قطعه ای که بریده می شود و از ماتریس بیرون افتد ، هم اندازه ماتریس می باشد و سوراخی که در ورق ایجاد می شود هم اندازة سنبه می باشد.

Blanking :

عملیاتی است که قطعة زده شده مورد نظر است . بنابراین ماتریس را متمایز و سنبه را 2C کمتر از تمایر می گیریم .

‍Penching :عملیاتی است که سوراخ زده شده مورد نظر می باشد . بنابراین سنبه را متمایر و ماتریس را 2C بیشتر از تمایز می گیریم .

کلیرانس زاویه ای Angular Clearance (4-1-2):

زاویه ای که برای راحت بدون افتادن قطعه و گم شدن خوردگی سنبه و ماتریس بعد از قسمت صاف داده می شود. زاویه بستگی به ضخامت ورق دارد و حداکثر تا 3 می رسد. مقدار h به ضخامت ورق و تعداد جذب بستگی دارد.

اضافه دورریز Scrap allowenG (5-1-2):

در عملیات blanking مقدار اضافی ورق برای انجام برش سریع و دقیق مطابق شکل در نظر گرفته می شود.

مقدار Sc به پارامترهای زیر بستگی دارد .

جنس ورق :

هرچه جنس ورق نرمتر باشد Sc بزرگتر انتخاب می گردد.

ابعاد برش :

هرچه ابعاد برش بزرگتر باشد SC بزرگتر انتخاب می شود.

ضخامت ورق :

هرچه ضخامت بیشتر باشد SC بزرگتر می شود.

معمولا SC در برابر ضخامت ورق انتخاب می شود . ولی در ضخامتهای خیلی کم یا ورقهای خیلی نرم می توان آن را بیشتر انتخاب کرد.

نیروی لازم برش ( 6-1-2):

این نیرو از فرمول مقابل محاسبه می گردد:

F=S.A=S.L.t.(1-2)

در فرمول فوق S استحکام برش ورق ( ²Kg/mm)،t ضخامت ورق (mm ) ، A سطح برش ( ²mm) و L طول یا پیرامون برش (mm ) است .

تناژ پرس را معمولا 4.5 برابر نیروی خاص برش در نظر می گیرند که علامت این افزایش تناژ ، به علت غالب بر نیروی اصطکاک و جلوگیری از گیرکردن و همچنین استفاده کمتر از تناژ تامی است .

مجتمع معدنی گل گهر یکی از بزرگترین پروژه های کشور استکار این مجتمع جدا کردن آهن از سنگ آهن می باشداین پروژه توسط دو فاز اجراء می شود که البته فاز 1و2 مثل هم است

بسمه تعالی

مقدمه:

مجتمع معدنی گل گهر یکی از بزرگترین پروژه های کشور است.کار این مجتمع جدا کردن آهن از سنگ آهن می باشد.این پروژه توسط دو فاز اجراء می شود که البته فاز 1و2 مثل هم است .

حال برای اینکه این پروژه بیشتر و سریعتر قابل بهره برداری باشد فاز3 یا فاز طرح و توسعه ای در دست برنامه ریزی و ساخت است .کار آموزی من در شرکتی است که مسولیت کلی راه اندازی برق طرح توسعه را بعهده دارد.مجتمع فولاد مبارکه و نورد اهواز توسط براده آهنی که از گل گهر استخراج می شود تغذیه می شوند .البته براده آهنی که قرار است به نورد اهواز برود ابتدا به کشور بحرین می فرستند تا کار گندله سازی انجام شود و بعد دوباره وارد کشور می شود و به اهواز می رود.البته قرار است که بعد از اجرای فاز3 طرح گندله سازی در کشور در خود منطقه گل گهر اجراء شود ،که بسیار پروژه عظیمی است و ما امیدواریم این پروژه هم هر چه سریعتر اجراء شود.

در اینجا لازم می دانم که یک توضیح مختصری در مورد چگونگی عملکرد پروسه گل گهر سیر جان بدهم.

پس از انفجار دینامیت در معدن که این کار توسط یک شرکت خاصی انجام می شود ،سنگ توسط سنگ شکن به قطعاتی کوچک تبدیل می شود و سپس توسط نوار نقاله ای به سیلوهای انتقال می یابد .از این پس توسط یک نوار نقاله دیگر از سیلو به آسیاب خشک انتقال می یابد.قبل از ورود به آسیاب خشک در یک قسمتی مقداری آب به آنها پاشیده می شود تا مقداری رطوبت گرفته تا عمل آسیاب راحت تر و همچنین از بلند شدن گرد و غبار جلو گیری کند.

پس از اینکه سنگ ها به ذرات ریز مورد نظر تبدیل شد ،وارد دستگاهی بنام کلاسیفایرClasfire می شود.در اینجا است که ذرات موجود بر اساس وزن به Screen (غربالها)یا به سیکلنها راه می یابند.ذراتی که از screen عبور می کنند اجازه ورود به اربینها را پیدا می کنند.سپس وارد جدا کننده خشک
می شوند.در این مرحله مقداری از الکن آن گرفته می شود و مقدار آلکنی که قصر می رود وارد میدل بینها خواهند شد و سپس از آنجا وارد مرحله آسیاب تر می شود در این مرحله پس از عبور از آسیاب تر وارد سپرتورهای (جداکننده های)تر و سپس فیلترها خواهند شد که فیلتر ها باعث جدا شدن آب از آهن شده و آهن خالص توسط نوار نقاله به خارج راه پیدا می کند .اما ذراتی که پس از خروج از کلاسیفایر وارد سیلکنها می شوند پس از جدا شدن مرحله ایی را مانند آنچه که قبلا گفته شد طی می کنند.اما مقدار آهن و غباری که از سیلکنها بیرون می رود وارد (گتماهی به نامESP Eictro-static-sprator) )می شود که در این مرحله آهن موجود در گرد غبار توسط ESPگرفته می شود و غبار باقیمانده توسط دودکش که ارتفاع آن حدود 50 متر است بیرون می رود.

پروسهESP :

در داخل سه مخزن بزرگ تعداد زیادی صفحه های مشبک که به عنوان قطبهای مثبت و منفی عمل کرده و ولتاژ زیادی روی آنها اعمال می شود و باعث جذب ذرات می شوند قرار گرفته است و با ایجاد ضربه یا شوک این ذرات از روی صفحات جدا شده و به داخل قیف یا hopper فرو می ریزند و دهانه hopper بوسیله یک سری المنت های حرارتی که به صورت Lope دور تا دور دهانه قرار گرفته اند و در انتها به ترموستات وصل می شوند این گرما باعث می شود تا از چسبندگی این مواد در دهانه هاپر جلوگیری شود بعد از ریختن از داخل هاپرها بر روی یک سری نوار نقاله ایی ریخته و بارگیری می شود و گرد و غبار آن با آب قاطی شده و به صورت دوغ آب بیرون رفته و به بیابانهای اطراف ریخته می شود.

 

فهرست:

در اینجا کار گروه برق و ابزار دقیق در این پروژه طرح و توسعه که به این صورت است آشنا می شویم.

1-اجرای عملیات نصب نردبانهای کابل و سینی کابل

2-اجرای عملیات کابل کشی

3-اجرای عملیات نصب روشنائی Lighting

4-اجرای نصب ترانسفورماتورها

5-اجرای نصب سیستم اعلام حریقfire alarm systm

6-اجرای عملیات نصب تابلوی روشنائی lighting panels

7-اجرای عملیات نصب سیستم اطفای حریقfire lighting systm

8-اجرای عملیات نصب سیتم ارتینگerthing systm

9-اجرای عملیات نصب سیستم باس داکت

10-اجرای عملیات نصب پانلهای واتاژ پایینDow volthge

11-اجرای عملیات نصب تابلوهای Motor center vonrol Mcc

12-اجرای عملیات نصب گندله های کابلcable gland

13-اجرای عملیات نصب آلارم و جانبی

14-اجرای عملیات سیستم DC,UPS

1-نصب کابل و سینی کابلLader :

در طرح توسعه و در قسمت فاز 3 گل گهر ساختمانهایی پیش بینی شده که به نام ساختمانهای 13و18نامگذاری شده که هر کدام دارای چهار طبقه می باشد .در بعضی طبقه های این ساختمان اتاق های کابلی پیش بینی شده است که این کابل ها رابط بین این اتاق ها و موتورهای آسیاب و همچنین قسمت روشنایی و فایر آلارم و سایر قسمتهای دیگر می باشند که باید توسط یک سری Lader نگاه داشته شوند این Lder ها همان سینی و نردبانهایی هستند که در اندازه ها و فرمهای مختلفی ساخته شده و بر روی saport های خود پیچ می شوند ،تا نگهدارنده خوبی برای کابلها باشند.اما ساپورتها یا نگهدارنده های سینی از نبشی های 5و6 ساخته می شود که بر روی ستونها و روی دیوارها پیچ می شوند تا Lderها بر روی آنها قرار گیرند.خود این saportها انواع گوناگون و طریقه نصب مختلفی دارند که من در اینجا چند نمونه از طریقه نصب آنها را تهیه کرده ام که در صفحات بعد مشاهده می فرمائید.هر کدام از این ساپورتها با یک شرح یاDetail مشخص شده اند که با توجه به Detail آنها طیقه نصب آنها هم فرق می کند.

ساپورتها توسط کارگران و با نضارت مهندسان نصب می شوند.اما سینی کابل ها که با توجه به شکل آنها کاربردهای مختلفی دارند را شرح می دهیم:

سه نوع سینی داریم 600mm –400mm –200mm .

در عکس های شماره 1و2 سینی هایی را مشاهده می کنید که در ساختمانهای 13و18 نصب شده اند .عکس های شماره 3و4 سینی هایی را نمایش می دهد که در قسمت زیر زمین و یه اصطلاح تونل معدن قرار گرفته اند که مخصوص کابل های ولتاژ بالا High volthge می باشند و رابط بین پست توانیر و اتاف های سوئیچ گیر می باشد طرح این تونلها از قبل و توسط مهندسان آمریکایی طراحی شده و با توجه به طرح قبل مهندسان ایرانی طرحی مشابه آن اجرا کرده اند.پست توانیری که در معدن می باشد 20kv است که توسط همین کابل های High-v از داخل تونل به ترانس ها می رسند.

در شکلهای نشان داده شده در صفحه بعد انواع رابط های Lader ها را نشان می دهد که به صورت 2راهی 3راهی و4راهی می باشد مثلا رابط SEEMOTE رابط بینLader –400mm 200mm می باشد و نام آن طبق شکل REDUCER STRAIGHT است همچنین زانوهای مختلفی هم وجود دارد که در شکل مشاهده می فرمائید.

شکل SEE .NOTE –3 یک چهار راهی را نشان می دهد که Laderهای روابرو یک اندازه اند و نام آن Egual And un egual وCROSS است .بر روی سینی یک سری تقسیم کننده ها در 100mm یا200mm و یا300mm در داخل سینی قرار می گرفت.

انواع کابل ها:

کابل ها انواع گوناگونی دارند .مثلا کابل هائی که برای fire alarm استفاده می شود کابل های رشته ایی و شماره آنها که 3.2/5 می باشند دارای هادی مسی و عایق آن اتیلن آمید به اضافه یک فایل آلومینیومی دور تا دور کابل قرار گرفته و پوشش آن قرمز است کابل های دیگری که در آنجا استفاده می شد ،کابل65 بود که مشابه به همین کابل بود ولی عایق آن PVC است.برای ارتباطات مخابراتی از کابل های 51 استفاده می کردند که 3.0/6 و دارای عایقPVC مشکی و یک نوار آلومینیومی دور تا دور آن می باشد.

در کابل های مخابراتی 41 که مشابه 51 می باشند یک سری رشته های استیل وجود دارد که محافظ و مقاومت کابل را برابر کشش بیشتر می کند.

ایران خودرو یا ایران ناسیونال سابق ابتدا در اوایل دهه 40 با ورود کلیه قطعات از خارج مینی بوس کومر را با ظرفیت 12 سرنشین و به تعداد 100 دستگاه تولید کرد که متاسفانه هم اکنون نمونه ای از آن وجود ندارد

فهرست مطالب

عنوان صفحه

مقدمه 1

نمایندگی مجاز ایران خودرو کاشان 3

ارزیابی قسمتهای مرتبط با رشته کارآموز 7

دستگاه تنظیم موتور و سوخت به طور اتوماتیک 8

سنسورهای مورد استفاده در Air bag 11

تحلیل گر و سیستم کنترلی مورد استفادهدر Air bag 16

انواع سیستمهای جرقه زنی پلاتینی و ترانزیستوری 17

شبکه مالتی پلکس بر روی خودروهای پژو 23

سیستم های مداریآلارم لنت ترمز پژو 405 26

توربوشارژر و نقش آن در تقویت موتور 29

کندی یا تنبلی توربو 34

سیستم مداری شیشه بالابرهای درب عقب پرشیا 38

سیستم مداری قفل مرکزی 40

انواع سیستمهای انژکتور 45

نکات ایمنی در مورد ECU 49

انواع سنسورهای 54

مقدمه

ایران خودرو یا ایران ناسیونال سابق ابتدا در اوایل دهه 40 با ورود کلیه قطعات از خارج مینی بوس کومر را با ظرفیت 12 سرنشین و به تعداد 100 دستگاه تولید کرد که متاسفانه هم اکنون نمونه ای از آن وجود ندارد.

ایران ناسیونال در سال 1345 با عقد قرار دادی با کمپانی کرایسلر انگلستان امتیاز سواری هیلمن هانتر را بدست آورده و در سال 46 تاسیسات خودروسازی پیکان با ظرفیت سالانه 6 هزار دستگاه استقرار یافت در سال 54 بدلیل قدیمی بودن پیکان تصمیم گرفته شد تولید آن متوقف شود که به علت همزمانی با انقلاب بدون نتیجه ماند.

در واقع پیکان اولین تجربه ایران از تولید خودرو انبوه بود در ابتدا کلیه قطعات این خودرو از تالبوت انگلستان خریداری و فقط در ایران عملیات مونتاژ، جوشکاری و رنگ آمیزی روی ان صورت می گرفت. از سال 1347 ایران خودرو ساخت بسیاری از قطعات از جمله قالب اتاق، بدنه و درب ها و صندلی و …. را در ایران آغاز کرده و تا جایی پیش رفت که هم اکنون 98 در صد آن را در داخل کشور می سازد این خودرو طی سه دهه عمر خود در ایران د رمدلهای کار، دولوکس، تاکسی، جوانان، وانت و استیشن تولید شده است. از دیگر تولیدات ایران خودرو ناسیونال خودرو سواری هیلمن با موتور اونجر بود که شباهت زیادی به پیکان داشته و فقط طی سالهای 57-55 تولید شد.

در نهایت پس از جنگ و در سالهای 65 خط تولید پیکان کلاً از تالبوت خریداری و به ایران انتقال یافت و اکنون نیز تولید می شود. اما از سوی دیگر شرکت ایران خودرو که در اواسط 50 درنظر داشت تا خط تولید پژو را وارد کرده و با وقوع انقلاب و جنگ این تصمیم را تا سال 99 به عقب انداخته بود و با پایان جنگ همکاریهای گسترده ای را با پژو آغاز کرد و در سال 69 این خودرو با همکاری پژو و دو محصول پیکان 1800 با موتور پژو 405 و پژو 405 GL که به عنوان خودرو سال 1987 جایگزین پژو 405 GL شد. ایران خوردو در سال 77 پیکان آردی با ترکیب موتور پیکان و اتاق پژو 405GL و در سال 78 پیشرفته ترین خودرو و تولیدیش یعنی پرشیا را به همراه استیشن 405 GLX به بازار به عرضه کرد و همچنین در سال 70 تعدادی محدود پژو 205 به طور آزامیشی تولید کرد. و در ادامه فعالیتهای خود خودروی ملی سمند را در اواسط سال 80 در عید سعید غدیر خم به وسیله رئیس جمهور خط تولید آن افتتاح شد و در اوایل 81 سری جدید آن به بازار عرضه شد.

نمایندگی مجاز ایران خودرو کاشان

نمایندگی مجاز ایران خودروکاشان یکی از نمایندگی مجاز ایران خودرو است که در انتهای خیابان طالقانی واقع شده است این نمایندگی در تاریخ28/11/77بوسیله شخصی به نام نامی تاسیس شد و دارای 1050متر مربع مساحت و با سرمایه ای اولیه حدود 150 میلیون تومان (که البته هم اکنون برای تاسیس نمایندگی مجاز ایران خودرو باید سرمایه ای حدود 300 میلیون تومان شخصص موسس داشته باشد )تاسس شد. این مرکز در بدو تاسیس با 10 نفر پرسنل شروع به کار کرده است و بنا به گفته موسس آن هدف از تاسیس این مرکز اولا ً خدمت به مردم و ثانیاً نبود نمایندگی مجاز ایران خودرو در این شهر بوده است این مرکز در روز حدوداً 8 ساعت باز بوده (جز موارد استثنا) و در روزهای تعطیل رسمی هم این مرکز تعطیل می باشد.

نمودار سازمانی تشکیلات

این نمایندگی دارای بخشهای مختلفی است که در زیر به صورت اجمالی توضیحاتی درباره آنها می دهیم.

بخش اداری : در این بخش کارهای حسابداری مربوط به خرید و فروش خودرو و سند زدن برای ماشینها و گرفتن اجرت از مشتریان است در این بخش تمام بخشنامه هایی که از طرف ایران خودرو ارسال می شود به صورت فکس و یا تلفنی یا نامه ای ابلاغ می شود گرفته و در اختیار مدیر عامل و مدیر نمایندگی قرار می گیرد و مسئول این بخش آقای نامی است که کار سند زدن و گرفتن اجرت و گارانتی با ایشان می باشد و مسئول کارگاه تعمیرات آقای رمضانعلی محمدی می باشد.

بخش فنی : مسئول این بخش که همان کارشناس فنی است آقای محمدی است که مسئول این بخش باید حداقل دارای مدرک فوق دیپلم فنی خودرو و یا صنایع اتومبیل باشد در این بخش کارهای فنی خودرو عیب و ایرادهای خودرو را بر طرف می کنند و این بخش دارای یک سالن برای تعمیر ماشینها و یک اتاق برای پذیرش ماشین و یک اتاق هم به عنوان رختکن و استراحتگاه استفاده می شود سالن تعمیر دارای 8 چاله سرویس و دو جک بزرگ هیدرولیکی و چند جک کوچک برای بلند کردن ماشین و دستگاه بالانس و دستگاه تنظیم فرمان و دستگاه تنظیم موتور و سوخت ماشین است. و به اضافه آچار ها ودیگرلوازم مورد نیاز تعمیر ماشین است. در اتاق پذیرش یک منشی وجود دارد که ماشینها را پذیرش و به استاد کار مربوطه تحویل می هد و برای ماشین یک کارت صادر می کند که در اینکارت نوع خودرو مدل (شماره شهربانی، نام و نام خانودگی صاحب ماشین، شماره موتور، مقدار کار کرد ماشین، آدرس و تلفن، شماره شاسی، تاریخ تحویل از کارخانه و تاریخ پذیرش درج شده است) البته یادآور شوم که اگر مدت گارانتی ان تمام نشده باشد (برای پیکان 20000 کیلومتر ) و پژو و سمند 2 تا 3 سال تمام کارهای که برای ماشین انجام می دهند مجانی است. و یک سالن استراحتگاه و رختکن هم وجود دارد شاگردان و استادکاران وسایل خود را آنجا گذاشته و لباسهایشان را عوض می کنند و هم افرادی که در این بخش کار میکنند باید استاد کاران حداقل باید تجربه و سابقه کافی داشته باشند و برای شاگردان حداقل داشتن دیپلم فنی الزامی است.

بخش خدماتی : که در این بخش ثبت نامها برای ماشین انجام می شود و دارای یک نمایشگاه کوچک از محصولات ایران خودرو است و یک قسمت آن هم بخش فروش آن هم بخش فروش لوازم یدکی خودرو است و برای اینکه مشتری دیگر سرگردان نشود این بخش را تاسیس کرده اند و بخش فنی و این بخش در کنار هم هستند و اگر مشتری وسیله ای نیاز داشته باشد در هنگام تعمیر کارت نوشته شده برای ماشین برده و جنس را تحویل می گیرد و در آخر قیمت آن در تصویه حساب لحاظ می شود. در این بخش هم دو نفر کار می کنند و یک عدد کامپیوتر است که کالاهای فروخته شده را در داخل آن ثبت کرده و بعداً حسابرسی می کنند.

بخش مدیریتی : که مسئول این بخش همان مدیر عامل شرکت است که آقای نامی است و به همه قسمتها نظارت کرده و کارها را زیر نظر دارد و به کار بخش داخلی شرکت نیز به عهده خود ایشان است که بر کارهای فنی انجام شده روی ماشینها نیز نظارت دارند. و مدیر عامل همکاری های نظارتی دارند و هم در جلسه هایی که از طرف ایران خودرو و کلاسهای مدیریتی که برگزار می شود شرکت می کنند.

در آخر باید خاطر نشان کنم که شرکت ایران خودرو برای استادکاران و تکنسینهای خود کلاسهای آموزشی هم برقرار می کند و درهر نوبت نمایندگیها استادکاران و تکنسینهای خود را برای گذراندن این دوره های می فرستد و به تجربه و تخصص آنها می افزایند و با امتحانی که در اخر هر دوره از انها مییگیرند مدرک درجه 1و 2و یا سه به انها می دهند حال اگر مدرک درجه 1و 2 بگیرند هزینه آن کلاسها بر عهده نمایندگی است که باید بپردازدو اگر مدرک درجه 3 بگیرند باید خود استادکارن و یا تکنسینها بپردازند.

نوع محصولات تولیدی و خدماتی : در نمایندگی ایران خودروی کاشان تعمیر محصولات ایران خودرو از قبیل پیکان انواع پژوها RD,405, 206، پرشیا و پارس و خودروهای سمند انجام می شود و ثبت نام برای انواع محصولات ایران خودرو انجام می شود و از خدمات دیگری که این مرکز ارائه می دهد فروش لوازم یدکی و یک نمایشگاه اتومبیل که همان محصولات ایران خودرو است. بنا به گفته مدیر عامل شرکت سیاستهای شرکت به سیاستهای شرکت ایران خودرو است. و اگر در آینده بخوهد شرکت را توسعه دهند قسمت فنی آن را بیشتر توسعه خواهند داد و با اضافه کردن وسایل و تجهیزات افزایش نیروی کار خواهند بود.

ارزیابی بخشهای مرتبط با رشته عملی کار آموز : درواحد فنی نمایندگی بیشتر کارهایی تعمیراتی انجام می شد بیشترمطالبی که در دانشگاه به طور تئوری خوانده بودم و کمی هم به طور عملی کار کرده بودم در انجا بیشتر به طور عملی کار کردم و باز و بسته کردن قطعات و آشنایی بیشتر با انها پیدا کردم و از نظر عملی مهارت بیشتری پیدا کردم. بنده در این نمایندگی بیشتر وقت خود را در قسمت فنی گذرانده ام و در کنار استادکاران مختلف به افزایش تجربه خود کوشش کردم و چیزهایی هم بلد نبوده ام از استاد کاران سئوال کردم و نکات کلیدی کار انها را در حد توان و وقت یاد گرفته ام و بعد از یکی دو هفته با آشنایی کامل با ان محیط زیر دست اندرکاران کار کرده و خودم به تنهایی اقدام به باز و بسته کردن وسائل کرده ام در این نمایندگی بنده با وسایل که در دانشگاه موجود نبود است آشنا شدم (دستگاه تنظیم موتور به طور کامپیوتری و تنظیم سوخت و دستگاه تنظیم فرمان )و با مراحل تعمیر ماشین و نکات ایمنی و اخلاقی آنجا آشنا شده ام و تجربه داشتن رفتار و برخورد مناسب با مشتریان را یاد گرفته ام. در قسمت خدماتی و جایی که لوازم یدکی ماشینها در آنها به فروش می رسید من بیشتر با قطعات آشنا شده ام و در بخش فنی با طرز کار آنها جا گذاشتن آنها در ماشین و باز و بسته کردن آنها در روی ماشین آشنا شده ام.

دستگاه تنظیم موتور و سوخت به طور اتوماتیک

دستگاه تنظیم موتور دارای یک عدد کامپیوتر و تعداد سیستمهای جانبی و چراغ دلکو است. این دستگاه دارای 6 عدد سیم که دو تای آنها به کویل وصل می شود و دو تای از انها به باطری و یکی به وایر سیلندر اول ودیگری به واشر برجک دلکو وصل می شود.

در این کامپیوتر یک برنامه خود آزمای خودرو وجود دارد که دارای قسمتهای ورودی اطلاعات قسمت تست خودرو، بالانس قدرت، نمایش و گرایش گیری است.

قسمت ورودی اطلاعات : در این قسمت مشخصات خودرو و مشخصات مشتری و نوع سوخت و نام تعمیر کار را می توانیم وارد کنیم.

نمابر منحنی که دارای منحنی های اولیه و ثانویه است که منحنی اولیه در بالا و منحنی ثانویه در پائین تشکیل می شود در ابتدا منحنی بالائی، ابتدا منحنی بالا و بعد کم کم پائین می آید با استفاده از این منحنی ها قدرت تولیدی در سیلندر را می توانیم ببینیم چگونه است و می توانیم با استفاده از این منحنیها به بعضی از عیوب موتور که باعث بد کار کردن ان می شود پی برد.

در قسمت تست خودرو که اندازه داول و دور موتورآوانس و ولتاژ دلکو و کویل و باطری و مقاومت آن نشان می دهد، داول برای پیکان 50 درجه باید باشد و دور باشد و دور موتور در 1000RFM و آوانس بین 11 تا 12 درجه باید باشد و برای پژو چون دلکوی آن ترانزیستوری است داول مشخصی ندارد و دور موتور آن باید 800 RFM و آوانس آن 10 درجه است.

در قسمت بالانس قدرت با استفاده از این سیستم می توان به میزان کارآئی هر سیلندربا سیلندر بعدی پی برد (مقایسه کمپرس سیلندرها ) در این دستگاه این ارقام با استفاده از عدد نشان داده می شود که اگر یک سیلندر مشکل داشته باشد عدد نشان داده شده آن سیلندر عدد کمتر از سیلندرهای دیگر است و این عیب ممکن است از میزان نبودن مصرف سوخت و خرابی سوپاپ و شمع ها باشد.

قسمت نمایش و گزارش گیری : در این قسمت تستها و گزارشهای انجام شده مشخص شده و معلومات برای پرینت گرفتن از گزارش کار اماده است.

تجهیزات جانبی این دستگاه چراغ دلکو آن است که با استفاده از آن می توان آوانس استاتیکی را تنظیم کرد که ان به وسیله روشن کردن لامپ این دستگاه روی پولی سر میل لنگ است که باشد 15 درجه را نشان دهد.

دستگاه سوخت سنج (چهار گاز )

این دستگاه شامل نمایشگر های دور موتور، در صد CO,CO2,O2. II2, NOX و درجه حرارت روغن است این دستگاه دارای دو سیم است که یکی داخل کارتر روغن قرار می گیرد. برای نشان دادن درجه حرارت و دیگر در اگزوز ماشین قرار می گیرد برای جمع آوری سوختها و نشان دادن در صد هر یک از گازها.

در صد گازهای ذکر شده برای پیکان کاربراتوری به این شرح است : CO= 3%, CO2 = 10/5%، ,HC=450 RPM,O2=0/66 و درجه حرارت روغن هم باید حدوداً 70 درجه باشد و Nox هم باید 95/0 % می باشد و مقدار co در موتورهای انژکتوری کمتر از کاربراتوری است.

سنسورهای مورد استفاده در Air bag

سنسورها یکی از مهمترین، دقیقترین و حساس ترین قسمت های سیستم AB می باشند. سنسورهای AB عمدتاً الکترونیکی و برخی الکترومکانیکی هستند. مزیت مهم سنسورهای الکترومکانیکی عدم حساسیت انها به صدای ناشی از تجهیزات برقی خودرو می باشد.

خودروسازان مختلف هر یک برای استفاده از سنسورهای AB روش خاصی دارند. در AB هایی که شرکت تویوتا از ان استفاده می کند سنسورها به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از :

A) سنسورهای ججلویی

B) سنسورهای کف

C) سنسورهای ایمنی

از نظر موقعیت مکانی سنسورهای A همانطور که از نامشان پیداست در قسمت جلوی خودرو و به تعداد مختلف از یک تا سه عدد قرار می گیرند که اصطلاحاً به این منطقه منطقه تصادف می گویند. به همین ترتیب سنسورهای C,B در کف نصب می شوند.

سنسورهای جلویی A معمولاً از نوع الکترومکانیکی بوده و در دو نوع غلتشی و چرخشی به کار می روند. نوع غلتشی مرکب از یک جرم استوانهای و یک فنر تخت است که دور آن پیچیده شده است. در طراحی این نوع سنسور وزن و شکل استوانه، سختی فنر تخت و مسافتی که استوانه باید طی نماید بسیار دقیق و حساس می باشند. این نوع سنسورها برای AB در زمانی کمتر از 30 میلی ثانیه عمل می نمایند.

سنسورهای کف (B) از نوع الکترومکانیکی یا الکتریکی هستند. از انجا که این نوع سنسورها در منطقه تصادف نیستند و روی شاسی یا کف خودرو نصب می گردند از تنوع بیشتری برخور دارند. در نوع الکتریکی که بیشترین کاربرد را دارد اساس کار کرنش یک تیر یکسر گیردار است که توسط یک پل الکتریکی به سیگنال الکتریکی تبدیل می شود، عناصر این پل مقاومت هایی از جنس بلورهای پیزوالکتریک، فلزی و یا غیره می باشند.

شتاب منفی حاصل از تصادف موجب خمش تیر یکسر گیردار شده و میزان کرنش ایجاد شده که به سیگنال الکتریکی تبدیل می گردد توسط مقاومت های مذکور سنجیده می شود. سنسورهای الکتریکی مذکور اصطلاحاً G- sensor نامیده می شوند.

سنسورهای ایمنی (C)

سنسورهای (C) مانند سنسورهای کف در منطقه تصادف قرار نمی گیرند و در واقع روی کف (شاسی ) و در کنار سنسورهای نوع B یا G- sensor نصب می گردند. توجه به منطق مورد استفاده برای سه نوع سنسور Air bag که به آنها اشاره شد منطق AC (A V B) می باشد. یعنی هر گاه یکی از سنسور A یا B (یکی از آنها کافی است) به همراه سنسور C تحریک گردند آنگاه Air bag فعال خواهد شد و فعال شدن سنسور ایمنی c برای عملکرد Air bag ضروری است. لذا عمدتاً این نوع سنسورها از نوع الکترومکانیکی می باشند تا صدای الکتریکی ناشی از اجزای برقی خودرو بر عملکرد آن تاثیر نگذارد.

اساس کار سنسورهای ایمنی مانند سنسورهای جلویی A می باشد و معمولاً در دو نوع Downsized, Dualpole ساخته می شوند.

این نوع سنسورها وظیفه دارند که مانع از فعال شدن AB در سرعت های پایین و یا در اثر noise مزاحم شوند. یادآوری می شود که اگر سنسورهای A یا B به طور نا بهنگام عمل نمایند، تنها سنسور C می باشد که مانع از عمل نمودن AB می شود. این در حالیست که شتاب منفی ناشی از ماکزیمم قدرت ترمز تا یک دهم شتاب لازم برای عمل کردن سنسورهاست لذا احتمال آنکه AB به واسطه ترمز عمل نماید وجود ندارد. نکته ظریف دیگری که ذکر آن لازم می باشد علت وجود سنسورهای ایمنی به عنوان عاملی جهت عمل کردن Air bag در سرعت های بالاست. از انجا که در تصادفات سرعت، بدنه این خودرو اندکی زودتر از کف یا شاسی تغییر شکل داده و در واقع شتاب منفی می گیرند لذا بین عملکرد سنسورهای ایمنی و سنسور جلو تاخیر زمانی چند میلی ثانیه حاصل می شوند و این مانع از آن می شود که Air Bag مطابق منطق AC (A V B) فعال می گردد.

شتاب منفی بین بدنه و شاسی یا کف وجودندارد یا بسیار ناچیز است. لذا سنسور ایمنی و جلو همزمان عمل نموده و کیسه هوایی و کمر بند به طور خودکار فعال می شوند.

عملگر (Actuator ) مورداستفاده در Air bag

یکی از قسمت های مهم و گران قیمت در کیسه های هوایی Actuator یا عملگر می باشد. عملگر ها در واقع آخرین قسمت فعال شونده در سیستم AB هستند که با منبسط کردن AB کیسه مقابل سر نشین خودرو مانع از جراحات جدی وارده به سرنشین می گردند.

صرف نظر از آنکه سنسور Air bag مکانیکی یا الکتریکی باشد لازم است که فرمان ارسالی به قسمت عملگر باعث صدور فرمان آتش به چاشنی و انفجار مواد شیمیایی موجود در آن گردد. حاصل این انفجار، ایجاد گازهای بی خطری است که کیسه هوایی را با فشار و سرعت منبسط می نماید.

مواد شیمیایی استفاده شده در عملگر جامد و سمی می باشند که در یک محفظه بسیار محکم نگهداری می شوند تا احتمال هیچگونه خطری برای سرنشینان و امداد گران وجود نداشته باشد. این ماده شیمایی اصطلاحاً سدیم ازته نامیده می شود و در اثر انفجار به گاز بی خطر N2 که 80 در صد گاز موجود در هواست و نیز دی اکسید کربن تبدیل می شود که مقدار کمی غبار هیدروکسید سدیم نیز تولید می شود که در بعضی موارد در افراد خارش پوست و حساسیت ایجاد می کند. به غیر از اینها مقداری پودر تالکوم نیز جهت لغزنده کردن سطوح داخلی قسمت باد شونده (به منظور عدم چسبندگی سطوح داخلی به یکدیگر ) داخل کیسه هوایی Air Bag وجود دارد که از نظر طبقه بندی جزو مواد سمی محسوب نمی شود.

 

از آنجایی که نگرش صحیح به مباحث انرژی و بهره گیری مفید از آن امروز ذهن صنعتگران را به خود مشغول نموده به جرات می توان بیان کرد که عایق و به طور جامع صنایع تولید کننده عایق توانسته است تا حد بسیاری در نیل به این هدف روششن یاریگر مجموعه صنعت کشور باشند

مقدمه

شرکت تارابگین

از آنجایی که نگرش صحیح به مباحث انرژی و بهره گیری مفید از آن امروز ذهن صنعتگران را به خود مشغول نموده به جرات می توان بیان کرد که عایق و به طور جامع صنایع تولید کننده عایق توانسته است تا حد بسیاری در نیل به این هدف روششن یاریگر مجموعه صنعت کشور باشند .

امروز یکی از مهمترین و بارزترین صنایعی چون پالایشگاهها ، نیروگاهها ، کارخانه های تولید سیمان ، پتروشیمیها ، صنایع خودرو سازی ، ساختمان و تاسیسات خانگی مبحث عایق بوده که با استفاده از آن می توان فرایند اتلاف انرژی را کنترل کرد .

شرکت تارابگین با هدف بازیافت سرباره حاصل از کوره بلند ذوب آهن اصفهان و همچنین تامین بخشی از نیازهای این مجموعه توسط شرکت معتر اتریشی VOEST- ALPINE در منطقه صنعتی ذوب آهن در قطعه زمینی با مساحت چهل هزار متر مربع احداث گردید که پس از نصب ماشین آلات و آموزش پرسنل در کشور اتریش رسماً از سال 1357 به بهره برداری رسید .

این مجموعه از بدو سرمایه گذاری تا سال 1373 تحت پوشش شرکت ملی فولاد بوده که از ان سال در راستای سیاست خصوصی سازی دولت محترم به شرکت تکادو که خود از طلایه داران و پیشروان این جریان بوده واگذار گردید . از آن زمان تا به امروز توانسته ایم توجه کارخانجات و شرکت های داخلی و خارجی بسیاری را به خود جلب کنیم . نگرش کلی و اساسی ما بر تامین کمی و کیفی نیازمندیهای صنایع مختلف بوده که در این راه تخصص و فن آوری را خدمت گرفته ایم .

در حال حاضر با مجموعه ای در حدود یکصدو بیست نوع محصول متنوع با هفت خانواده همگن در خدمت چرخهای صنعت و توسعه میهن عزیزما ایران هستیم .

سخنی از مدیر شرکت تارابگین

شریاط اقتصادی در کشورمان ایجاب می نماید که افزایش کارائی کل شرکت افزایش قابلیت رقابت و تسخیر بازار به عنوان اهداف کلان در دستور کار مدیران قرار گیرد .

بنابراین شناخت بایدها و نبایدهای این دوران از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و دستیابی به یک بنگاه اقتصادی ایده آل کخ بتواند ضمن احترام و اعتقاد متقابل بین افراد کل شرکت ، خود رهبری و مشارکت فراگیر را توسعه بخشد ، همانا توجه داشتن به :

- مشتری و ارضاء نیاز و کسب رضایتمندی او

- تهیه و تدوین آیین نامه ها و احرای استانداردها در جهت ارتقاء کیفیت تولید

- بهسازی مستمر و تمرکز بر فرایندها به منظور خلق مزیتهای خاص

- بهینه کردن نقطه سربه سر با کاهش استراتژیک هزینه ها و تعیین قیمت تمام شده هدف

- تحویل به موقع و توجه به کار گروهی با استقرار نظام پیشنهادات .

- تقویت روحیه و احساس غرور بین همکاران با تشکیل هسته های تحول و تاثیر تصمیم سازیهای منتج از ان ، در تدوین استراتژی شرکت می باشد که به عنوان خط مشی در سر لوحه فعالیتهای شرکت تارابگین قرار داشته و دنبال می شود .

سرباره

به منظور تولید آهن ابتدا سنگ معدن آهن که شامل ترکیبات اکسید آهن ، منگنز، کلسیم و سیلیکاتها می باشد . پس از حمل به کارخانه ذوب اهن طی مراحلی به صورت آگلومره در می آید . پس از شارژ آگلومره در کوره بلند آهک به ان اضافه می شود . همچنین در این مرحله کک هم اضافه شده که نقش گرما زائی فرایند را دارد و عملیات اصلی که همان احیاء آهن می باشد را انجام ی دهد .

پس از طی این پروسه در کوره بلند ، آهن ذوب شده از قسمت پایین کوره خارج شده و از قسمت بالای آن ذوب سرباره خارج می گردد . این ذوب در پاتیلهای 20 تنی به کارگاه سرباره منتقل شده و در وانهای مخصوصی که تزریق جت آب دارد تبدیل به رسباره جامد می شود که این سرباره جامد به عنوان مواد اولیه به شرکت تارابگین حمل می گردد .

با توجه به نیازهای اساسی صنایع و مصرف کننده گان ، شرکت تارابگین عایقهای حرارتی و صوتی خود را از سرباره کوره بلند ذوب آهن می نماید .

مزیت ویژه و اصلی تولیدات این شرکت در مقایسه با دیگر عایقهای مشابه را می توان چنین عنوان نمود که با عنایت به جریان صنعتی تولید سرباره در ذوب آهن به عنوان ماده اصلی عایقهای تارابگین دارای آنالیز شیمیایی نسبتاً ثابتی بوده که خصوصیت ثبات در عناصر تشکیل دهنده باعث تولید محصولاتی با حداقل تغییرات شده است .

 

 

محصولات شرکت تارابگین و محیط زیست

مقدار متناسب Sio2 در عایقهای تارابگین نشان می دهد این محصولات برای محیط زیست زیانبار نبوده به طوریکه برای رشد و نمو گیاهان و ریستگاه جانوران تهدید ایجاد نمی نماید و قابلیت بازگشت به اکوسیستم را دارد.

پشم سرباره چزئی بی ضرترین عایقها بوده و با محیط زیست سازگارترین است . بر خلاف عایقهای دیگر هیچگونه آسیبی به پوست نمی رساند و حساسیت ایجاد نمی کند .

همچنین با تمام مصالحی که در ساختمان به کار می رود سازگار و تماس آن با این مصالح مشکلی بوجود نمی آورد.

خصوصیات فنی عایق تارابگین

• آنالیز شیمیایی

Sio2	cao	mgo	AI2O3	Tio2	Feo	mno
36	36.51	10.9	10.45	2.83	0.76	0.97

وجود عناصری با نقطه ذوب بالا همچون اکسیدهای آلومینیوم ، منیزیم ، سیلسیمو کلسیم در ترکیب شیمیایی پشم سرباره تارابگین نشان دهنده پایداری و ثابت آن در دماهای بالا می باشد .

عایق تارابگین فاقد هرگونه آزبست است و نوع خاصی از آن در صنعت لنت سازی بجای آزبست استفاده می شود .

• رسانایی و ضریب هدایت حرارتی

این ضریب قابلیت هدایت حرارتی را نشان می دهد و هر چه این عدد پایین تر باشد ، قدرت عایقی آن بالاتر خواهد بود .

عایق تارابگین با داشتن ضریب هدایت حرراتی پایین و جلوگیری از انتقال حرارت ، محیط گرم را گرم ومحیط سرد را سرد نگه می دارد .

• دمای کاربردی

با توجه به آنالیز شیمیایی سرباره ،مقاومت موثر الیاف سرباره در برابر حرارت تا دمای 800 درجه سانتیگراد بوده و نقطه ذوب سرباره (ماده اولیه) بیش از 1300 درجه سانتیگراد می باشد . در برخی محصولات که از رزین به عنوان Binder استفاده می شود ، محدوده دمایی تا 350 درجه سانتیگراد است .

• میزان کلر

از عناصری که میزان آن در عایق می بایست از اتساندارد عددی مشخصی برخوردار باشد یون کلر است . زیرا این عنصر بیش از حد مجاز باعث خوردگی فلز و سطح متصل به عایق می شود . محصولات تارابگین با داشتن ci < 3ppm از میزان استاندارد کمتر است که طبیعاتاً اثر خوردگی نخواهد داشت .

• PH یا اسیدیته

یکی از ویژگیهای مهم عایق PH یا اسیدتیه است که اگر PH کمتر از 5/7 باشد محیط را اسیدی و باعث خوردگی سطح محل نصب عایق خواهد شد . عایقهای تارابگین با PH حدود 10-8 این اثر را ندارد .

• قطر الیاف

قطر الیاف در عایقها عامل مهمی در ضریب انتقال حرارت است . میانگین قطر الیاف عایقهای تارابگین بین 6-4 میکرون می باشد .

• ویژگیهای صوتی

عایقهای تارابگین مناسبی جهت جذب صوت می باشند . به خصوص نوع خاصی از آن تحت عنوان Phono Pannel یا slab که در دانستیه ها و ضخامتهای مختلف تولید می شود . عایهقای تارابگین بازدهی بالایی در جذب و کاهش صدا دارد و در فرکانسهای صوتی 500 هرتز به بالا میزان جذب صوت ان 80% است . جذب صدا در مواد بستگی به ضخامت آنها دارد . ضریب جذب صوت عایقهای تارابگین به ویژه فرکانسهای کم با افزایش ضخامت بلاتر می رود .

ایزوبلانکت (عایق لحافی دوخته شده)

عایقهای لحافی ایزوبلانکت

این محصول بیشتر در صنایع کاربرد دارد . پشم خام پس از منسجم شدن الیاف با سیم نسوز به توری سیمی گالوانیزه با چشمه های شش ضلعی دوخته شده و مورد استفاده قرار می گیرد .

محدوده دمای کاربرد :

حداکثر مقاومت این محصول در برابر حرارت تا 800 درجه سانتیگراد است .

ابعاد و اندازه های قابل تولید

وزن مخصوص	80 تا 150 کیلو گرم بر متر مکعب
ضخامت	از 30 تا 100 میلیمتر
طول	تا 6 میلمتر
عرض	100 سانتیمتر (عرض 60 سانتیمتری هم قابل تولید است)
بسته بندی	پلاستیک یا شیرینگ

نکته مهمی که باید قبل دست گرفتن قطعات کامپیوتر در نظر گرفت باید الکتریسیته ساکن دست و بدن ما با دست زدن به یک فلز از بین برد و بار الکتریکی را تخلیه نمود از جمله قطعات حساس (برد، هارد، RAM CPU ) نکته 1 هنگام در دست گرفتن قطعات پین ها را نگیریم 2 تیپ قطعه یا conector های قطعه را لمس نکنیم 3 اکثر قطعات به راحتی در جای خود قرار میگیرند و از

توجه به نکات زیر در شروع مهم می باشد.

نکته مهمی که باید قبل دست گرفتن قطعات کامپیوتر در نظر گرفت باید الکتریسیته ساکن دست و بدن ما با دست زدن به یک فلز از بین برد و بار الکتریکی را تخلیه نمود. از جمله قطعات حساس (برد، هارد، RAM , CPU ).

نکته: 1- هنگام در دست گرفتن قطعات پین ها را نگیریم.

2- تیپ قطعه یا conector های قطعه را لمس نکنیم.

3- اکثر قطعات به راحتی در جای خود قرار میگیرند و از فشار دادن قطعه خودداری نمایید.

4- پس از مونتاژ سیستم آن را به برق وصل نمی کنیم. چنانچه پیچی روی مادربرد جا مانده باشد موجب سوختن مادبورد می گردد. پس سیستم را کمی تکان دهیم تا پیچی جا نماند.

انواع سیستم ها	1- سیستم های AT
	2- سیستم های ATX

سیستم های AT : در پشت کیس دکمة صفر و یک قرار دارد ورود سیگنال ورود الکتریکی را آماده می کند سیگنال ممکن است از طریق مودم یا پس از ورود رمز از طریق صفحه کلید وارد شود که در این نوع سیستم امکان ورود سیگنال از راه دور وجود ندارد. زیرا برق کاملاً قطع است.

2- سیستم های ATX : با وصل به برق ، جریان روی مادربورد قرار می گیرد که در اینجا از راه دور میتوان سیگنال به سیستم ارسال نمود.

اجزای آهن ربای قوی روی مادربورد اثر می گذارد، پس آنها را دور نگه می داریم.

برد که قطعات مغناطیسی را شامل می گردد در صورت فشار دادن و رها شدن آسیب می‌بیند. هنگام روشن بودن کامپیوتر، در صورت تکان خوردن کامپیوتر، هارد آسیب می بیند و قطعات دیگر خراب می شود.

هنگام زدن کانکتورها پورتها سعی شود سیستم خاموش باشد احتمال جرقه زدن دارد که باعث آسیب دیدن مادربورد گردد (پورت مانیتور، چاپگر ، مودم و پورتهای موازی دقت بیشتر گردد).

چنانچه بخواهیم سیستم 1 یا 2 ساعت متوالی استفاده نماییم از خاموش کردن سیستم خودداری کنیم. یا در حالت standby قرار دهیم.

جهت Reset کردن سیستم ازکلیدهای ctrl+Alt+delet استفاده نماییم. در صورت قفل کردن سیستم تا آنجا که میشود از راه بوت نرم استفاده شود.

با استفاده از دفترچه راهنمای مادربورد میتوان سیستم را مونتاژ کرد.

:CPU واحد پردازش مرکزی Central Processing unit

مغز کامپیوتر است. عمل پردازش مرکزی را انجام می دهد. قطعه مربع شکل است که مربع فلزی وسط شامل چندمیلیون هزار تا ترانزیستور و سرامیک اطراف جهت محافظت را دارد بعضی از پین ها حالت گذرگاه داده (Data Bus) را دارند.

بعضی از پین ها حالت گذرگاه آدرس (Address Bus) دارند که آدرس هنگام دادن یا گرفتن اطلاعات لازم است.

سوکت: عمل اتصال قطعه به سیستم است که slot یا socket نامیده می شوند.

1- slot حالت شکاف دارند که کارتهای توسعه در آنها قرار می گیرد.

2- پورتهای سوراخ دار socket می نامند.

پین یک cpu باید روی پین یک مادربودر (socket) قرار گیرد.

در واقع DB و AB روی مادربورد است و با قراردادن صحیح cpu این ارتباط برقرار می گردد در بالای گوشة cpu یک شکستگی و یا دایره وجود دارد که همان پیک یک است و رویک سوکت هم به همین شکل است که باید cpu و سوکت به همین ترتیب منطق گردد.

سوکت cpuیک اهرم دارد که قبل از قراردادن cpu اهرم را باز کرده و بعد از قراردادن cpu اهرم را بسته (اهرم به راحتی بسته می شود) و نباید فشار داد.

در سیستم های on board , cpu , Desk top نیست در lap top ها on board , cpu است.

Intel یکی از شرکتهای سازندة cpu است که در پنتیوم 2 و بعضی مدلهای پنتیوم 3 مادربوردهای خود را با ساختن slot های cpu از دیگر مادربوردها را جدا ساخت.

یک پایه cpu ، پایه clock است که ضربان یا زمان اجزای سیستم را هماهنگ می کند.

لبه بالارونده، لبه پایین رونده 1 پالس را تشکیل می دهد.

هر چقدر پالس ها فشرده تر باشد سرعت cpu که با این پالس کار می کند بیشتر است.

اجزاء CPU :

1- Cu 2- ‍PTU 3- PU 4- Mmu 5- Alu

6- Decod unit 7- The pefeth unit 8- register 9- BIU

ارزیابی cpu با توجه به خصوصیات زیر صورت می گیرد:

1- سرعت پردازنده 2- مسیر داده (گذرگاه خارجی) 3- گذرگاه داخلی (مسیر داده داخلی) 4- تعداد خطوط آدرس 5- میزان حافظه نهان داخلی 6- میزان حافظه نهان خارجی 7- توانایی چند پردازشی 8- عملکردهای خاص

نکته: هر چقدر مسیر داده ای بین cpu و RAM بیشتر باشد. پردازش داده های cpu در هر ثانیه بالاتر می رود.

یکی از خصوصیات cpu تعداد خطوط آدرس است که هر چه تعداد خطوط آدرس بیشتر باشد cpu تعداد بیشتری از حافظه را آدرس دهی می کند.

Cache حافظه ای سریعتر از RAM است که بین RAM و CPU قرار دارد که حافظه موقتی سریعتر از RAM است که اطلاعات ابتدا از cpu به cache و بالعکس و سپس به RAM منتقل می شود. حافظه cache L₂ با حافظه نهان خارجی نامیده می شود.

Cache L₁ یا حافظه نهان داخلی یکی از اجزای cpu است. برای ذخیره موقت داخلی cpu از این حافظه استفاده می شود.

Cpu های قدیمی فاقد cache بودند. Cpu های اولیه شرکت Intel که بدون cache عرضه شدند سیستم های celeron نامیده شدند.

پس از مدتی به سیستم های celeron حافظه کش اضافه گردید که از حافظه کش kbyt128 half cache (کش خارجی) استفاده می نمایند.

 

حافظه:

طبقه بندی براساس ساختمان داخلی

1- حافظه اصلی (موقت – اولیه) 2- جانبی (دائمی – ثانویه)

حافظه های جانبی دائمی مثل flapy – cd – Hard

حافظه اصلی : 1- ROM 2- RAM

حافظه RAM : 1- DRAM 2- SRAM

حافظه DRAM : 1- معمولی 2- FPM 3- EDO 4- SDRAM 5- DDR یا (RAM BUS)

 

(ثابت ، ایستا، پایدار)

نوعی DRAM است DRAM همزمان

حافظه ROM : 1- D ROM 2- EPROM 3- EEPROM 4- Flash Memory

انواع حافظه از نظر ساختمان داخلی

اصطلاحی که رایج است بعنوان RAM حافظه سیستم منظور، DRAM سیستم است که ماژول حافظه توانی از 2 است 256 64 * 400 *300

خانه های حافظه توانی از 2 است که به خاطر نحوة آدرس دهی خانه های حافظه به صورت توانی 2 است.

داینامیک: هر چیزی که ثانیه به ثانیه تغییر پیدا می کند و ثابت نیست.

DRAM از خازن ساخته شده است که دو حالت(صفر و یک ) شارژ را دارد

صفر شارژ و یک دشارژ

مدیریت از حافظه از یک خازن تشکیل شده است.

خازن: دو صفحة مغزی رو به روی یکدیگر دارند به خاطر خاصیت الکتریکی هر چند ثانیه بارهای الکتریکی خالی می گردد بنابراین باید هر چند ثانیه یک بار حافظه های نوع DRAM را Refresh نماییم تا اطلاعات باقی بماند. RAM که نیاز به تازه شدن دارند به خاطر این ساختار فیزیکی باید هر چند لحظه یکبار تازه سازی شوند.

RAM نیاز به تغذیه دارد.

DRAM احتیاج به Refresh دارد SRAM نیاز به Refresh ندارد. زمانیکه خانه های حافظه Refresh می شوند cpu به آنها نمی تواند دستیابی داشته باشد (بخواند) بنابراین بازدهی سرعت RAM پایین می آید که موجب ایجاد وقفه هایی گردند. DRAM ها کندتر از SRAM می باشند.

SRAM ها از ترانزیستور ساخته شده اند ترانزیستور همانند الکتریسیته بسته و باز می شود. ترانزیستور سریعتر می باشد باز بودن صفر بسته بودن 1

نیاز به Refresh نیست. ساختاری سریعتر برای ذخیره و بازیابی اطلاعات می باشد.

که قیمت بالاتری هم دارند. به خاطر ساختمان داخلی حجم بیشتری اشغال می کنند از جمله SRAM ها 1- cache و 2- ram cmos

به خاطر ساختار فیزیکی DRAM : سرعت پایین تری دارند بین cpu و RAM از حافظه cache استفاده می شود که محدودتر از حافظه های RAM هستند. که سرعت بالایی دارند و رابط بین cpu و RAM می باشند.

Cpu خود دارای cache داخلی جهت پردازش دستورالعمل ها می باشند که اکنون cache خارجی را در داخل cpu قرار داده اند اما خارج از اجزای cpu می باشند.

حافظه اصلی از لحاظ سخت افزاری

1- Dip 2- Sip 3- SIMM 4- SODIM 5- DIMM

نوع های 1 و 2 و 3 برای سیستم های قدیمی استفاده می شده اند و از رده خارج شده اند. حافظه های Dip به صورت شکاف هایی که RAM IC به صورت IC در آنجا قرار می گیرد از نظر سرعت هم کمتر می باشند.

نحوة قرار گرفتن حافظه Dip باید بین 1 روی (منطق) بر socket قرار گیرد.

بعد از مدتی این حافظه های Dip (Ic) روی صفحه ای قرار داده اند و به صورت ماژول مورد استفاده قرار داده اند که Sip نامیده اند.

بعد از مدتی این ماژول ها پیشرفت کرده اند و اندازة آنها بیشتر شد و پشت برد حالت لحیم شده نداشته اند که SIMM نامیده شده اند که خود دو نوع اند.

1- IMM 30 پایه 2- SIMM 72 پایه

حافظه نوع SIMM در طرف خودش با زاویه 45 درجه درون شیار قرار دارد بعد آن را صاف می کنیم که SIMM یک طرفه تنها در یک طرف آن Ic است و SIMM دو طرفه در دو طرف آن Ic می باشد.

 

بررسی انواع RAM از لحاظ ساختمان سخت افزاری : یا slot

1- Dip : به صورت Ic های مجزا روی مادربورد قرار دارد و تمام Ic ها باید از یک نوع باشد تراشه های حافظه Ic بسیار محدود بوده است و استفاده از این Ic ها مشکلات زیادی را بوجود می آورد.

2- Dip : Ic ها روی بوردی قرار گرفته اند که باز سرعت محدود و حافظه های محدودی داشته اند.

3- SIMM : RAM های Dip پیشرفت کردند که هم ساختار داخلی و ساختار خارجی RAM پیدا کرده و سرعت و میزان حافظه افزایش پیدا نمود.

4- DIMM : نوع این شکاف بزرگتر از SIMM می باشد و سیاهرنگ است که RAM های DDR یا SDR روی آن قرار می گیرد.

بررسی انواع DRAM از لحاظ ساختمان داخلی:

1- معمولی 2- Fpm 3- EDO 4- SDRAM 5- DDR

سیستم از نوع AT پس از shot down کردن باید دکمة power را بزنیم ولی سیستم ATX دیگر نیازی به زدن دکمة power نیست.

اگر منبع تغذیه از نوع AT باشد باید روی کانکتور یک سیاهرنگ متصل گردد و اگر منبع تغذیه از نوع ATX باشد باید روی کانکتور دو ردیف خاکستری رنگ متصل گردد. اگر مادربوردی دارای هر دو نوع کانکتور باشد، آن مادربورد با AT و ATX و هر دو نوع است و بسته به منبع تغذیه به سیستم می باشند.

حافظه فقط خواندنی حافظه‌ای دائمی

حافظه ای دائمی روی مادربورد است که دارای برنامه راه اندازی است که ابتدا سخت افزار را چک کرده و بعد سیستم بوت می گردد، و با توجه به نوع مادربورد برنامه ریزی شده اند.

تراشه Rom بصورت Ic می باشد و روی مادربورد قرار می گیرد.

پورت PS/2 دارای 6 پین می باشد.

انواع Rom

1- PROM Programable Rom ( Romقابل برنامه ریزی)

یک بار قابل نوشتن

2-

برنامه Bios (محل ذخیره سازی برنامه) در Rom قرار دارد.

چنانچه بخواهیم برنامة ارتقاء یافته Bios را عوض کنیم چنانچه Eprom باشد امکان این کار وجود دارد Rom) قابل دوباره برنامه ریزی یا قابل پاک شدن) در غیر اینصورت باید Ic را عوض نماییم. معمولاً روی تراشه Rom یک برچسب براق وجود دارد این برنامه ریزی توسط کارخانه یا شرکت خاص انجام می گردد.

3-

برنامة نوشته شده پاک نمی گردد بلکه می توان آن را ارتقاء داد در مواقعی که تمایل داشته باشیم در اینگونه Rom ها می توان توسط جریان الکتریکی (که از طریق مادربورد به Rom ارتقاء می گردد آن را پاک کرد و برنامه ریزی نمود کهتوسط کاربران معمولی قابل برنامه ریزی می باشد که یکی از مشکلات این تراشه (قابلیت برنامه ریزی داشته باشد).

نکته: هر ویروس نویسی می تواند ویروس را به روی Rom منتقل کرد.

Flash Memory : ساختاری مشابه Eeprom دارند ولی پیشرفته تر می باشند که در سیستم های جدید مورد استفاده قرار می گیرند on board می باشد و سریعتر از مدلهای قبلی می باشند اما عیبی که داشتند این بود که اگر ویروسی می شد خراب می شد و قابل تعویض نبود.

دو تراشة Rom روی مادربورد قرار دارد که باز یکی از آنها استفاده می گردد که در صورت خرابی دیگری استفاده می شود پس یکی بعنوان پشتیبانی دیگری می باشد.

حافظه های جانبی:

1- هارد Hard Disk) یا (Hard Drive  

مهمترین حافظة جانبی است که درایور آن از خودش جدا نمی باشد. قسمتی دارد که کابل منبع تغذیه وصل می شود و یک قسمت دیگر کابل داده 40 رشته ای وصل می شود .کابل باید حالت افقی یا عمودی کابل داشته باشند و نباید کج باشد.

(سطح صاف و بدون لرزش) پیچ ها محکم وصل شود و طرف دیگر کابل رشته ای به مادربورد وصل می شود. تکان و فشار زیاد موجب آسیب دیدگی هارد می شود.

2- Flappy 3- CD 4- DVD 5- Tap (نوار مغناطییس )

6- cool disk پورت USB – سرعت بالایی دارند و ظرفیت ذخیره سازی بالایی دارند.

2- Flappy : سطح مغناطیس شونده   دو طرفه  حساس

فلاپی درون فلاپی درایو قرار می گیرد. روکش فلاپی کنار می رود و وقتی فرمان خواندن می دهیم هد روی سطح مغناطیسی قرار می گیرد مانند (گرامافون)

صفحه فلزی وسطی (stop notar) فلاپی را می چرخاند و حرکت هد افقی – عمودی است هد تا صفحه فاصلة کمی دارد بنابراین در صورت خراب شدن فلاپی (گرد و خاک، اثر انگشت) هد نمی تواند اطلاعات را بخواند و اطلاعات حذف شده است.

چراغ روی فلاپی درایو، چراغ هشدار دهنده و آگاه کننده وضعیت فلاپی درایو

در صورت روشن بودن چراغ ، هد روی فلاپی قرار دارد که نباید فلاپی را خارج کنیم در غیر اینصورت فلاپی خراب می گردد.

در پشت فلاپی درایو 2 قسمت وجود دارد که به یک قسمت آن کابل منبع تغذیه و طرف دیگر کابل 34 رشته ای وصل می گردد.

اگر در زمان روشن کردن سیستم فلاپی در سیستم باشد و تنظیمات سیستم طوری باشد که روی فلاپی دنبال سیستم عامل بگردد و چون فلاپی معمولی است موجب نمایش پیغام می گردد پس تا قبل از نمایش پیغام فلاپی را خارج کنید.

ظرفیت فلاپی 44/1 مگابایت است.

ظرفیت CD ها 640 مگابایت می باشد.

ظرفیت DVD ها G17 تا G417 یک طرفه می باشد.

ظرفیت cool disk ها : از چند مگابایت تا G 3 می باشد.

 

پورت Port :

به درگاههای مختلف کامپیوتری که برای ارتباط مختلف به کار می رود، پورت گویند. که هر پورت دارای یک آدرس مخصوص به خود می باشد.

پورت ها به دو دسته و به طور کلی به سه دسته تقسیم می شوند.

1- پورت های موازی : پورت هایی هستند که اطلاعات بصورت بایت به بایت توسط آنها انتقال می یابد. در کامپیوتر چهار پورت موازی وجود دارد که عبارتند از:

Lpt₁ , Lpt₂ , Lpt₃ , Lpt₄

در سیستم ها معمولاً پیش فرض یک پورت موازی فعال است که Lpt₁و از نوع مادگی Female است که دارای 25 پین است، مانند چاپگر، اسکنر که به پورت موازی وصل می‌گردند.

2- پورت سریال : پورت هایی هستند که اطلاعات به صورت بیت به بیت توسط آنها انتقال می یابد که به طور کلی چهار درگاه داریم که عبارتند از:

com1 , com2 , com3 , com4

به طور کلی پیش فرض دو پورت سریال همزمان فعال است.

3- پورت های USB : تکنولوژی جدید پورت ها است همزمان چند بیت را انتقال می دهد و سرعت بالایی دارند.